Με τον χειμώνα να έχει πια μπει για τα καλά, οι ιώσεις κάνουν την εμφάνισή τους, φέρνοντας μαζί τους και τον νοροϊό, γνωστό και ως «χειμερινό ιό του εμετού». Τα κρούσματα αυξάνονται, πιέζοντας τα συστήματα υγείας, ενώ η φετινή έξαρση ξεκίνησε νωρίτερα από ό,τι συνήθως.

Ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την προστασία των ευάλωτων ομάδων.

Η έξαρση του νοροϊού και οι επιπτώσεις του

Φέτος, η δραστηριότητα του νοροϊού στην Αγγλία έχει παρουσιάσει πρόωρη και αυξημένη άνοδο σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών. Τα εργαστηριακά ευρήματα δείχνουν σημαντική αύξηση από το φθινόπωρο του 2025, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA). Αυτή η τάση, παρά μια μικρή κάμψη κατά τις σχολικές διακοπές, ασκεί επιπλέον πίεση στις υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας.

Ο Dr. Amir Khan, γνωστός για τις εμφανίσεις του σε βρετανικές εκπομπές, εξηγεί ότι ο νοροϊός είναι μια από τις πιο κοινές αιτίες γαστρεντερίτιδας. «Εξαπλώνεται πολύ εύκολα, συνήθως μέσω μολυσμένων τροφίμων, επιφανειών ή άμεσης επαφής με κάποιον που έχει μολυνθεί», αναφέρει. Ο ιός επιβιώνει καλά σε χαμηλές θερμοκρασίες, κάτι που εξηγεί την αύξηση των κρουσμάτων το φθινόπωρο και τον χειμώνα, όταν περνάμε περισσότερο χρόνο σε κλειστούς χώρους.

Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως 12 έως 48 ώρες μετά την έκθεση στον ιό. Περιλαμβάνουν εμετό, διάρροια, κράμπες στο στομάχι, ναυτία, πονοκεφάλους, και μερικές φορές ήπιο πυρετό. Η ασθένεια διαρκεί συνήθως μία έως τρεις ημέρες, αλλά μπορεί να αισθάνεστε κουρασμένοι ή αδύναμοι για μεγαλύτερο διάστημα.

Περίπου το 12% των ετήσιων κρουσμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο οφείλεται σε τροφιμογενή μετάδοση, συχνά λόγω μολυσμένων συστατικών ή φορέων τροφίμων. Ωστόσο, η μετάδοση από άτομο σε άτομο κυριαρχεί σε πολυσύχναστα περιβάλλοντα, όπως νοσοκομεία και οίκους ευγηρίας. Η επιμονή του ιού σε ψυχρές θερμοκρασίες και σε επιφάνειες συμβάλλει στις χειμερινές εξάρσεις.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο μόλυνσης, ο Dr. Khan τονίζει τη σημασία της υγιεινής των χεριών. «Πλύνετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό, σχολαστικά, φροντίζοντας να καθαρίσετε κάθε μέρος των χεριών σας. Να θυμάστε, τα αλκοολούχα τζελ και τα μαντηλάκια δεν σκοτώνουν τον νοροϊό, χρειάζεστε σαπούνι και νερό», υπογραμμίζει.

Επίσης, είναι σημαντικό να απολυμαίνετε τις επιφάνειες, ειδικά εκείνες όπου παρασκευάζεται φαγητό, πριν και μετά τη χρήση. Μαγειρέψτε καλά τα κρέατα και πλύνετε τα φρούτα και τα λαχανικά πριν τα φάτε. Αποφύγετε την προετοιμασία φαγητού για άλλους τουλάχιστον 48 ώρες μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων. Αν κάποιος στο σπίτι είναι άρρωστος, πλύνετε τα κλινοσκεπάσματα και τα ρούχα σε υψηλή θερμοκρασία.

Αντιμετώπιση και διαχείριση στο σπίτι

Εάν κολλήσετε τον ιό, δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Η ενυδάτωση και η ανάπαυση είναι απαραίτητες. Τα άλατα από του στόματος ενυδάτωσης μπορούν να βοηθήσουν στην αναπλήρωση των χαμένων ηλεκτρολυτών.

Εάν ζείτε με κάποιον που έχει νοροϊό, αποφύγετε την επαφή όσο το δυνατόν περισσότερο. Ο ασθενής πρέπει να πλένει τα χέρια του, να απολυμαίνει τον προσωπικό του χώρο και να μην μαγειρεύει φαγητό σε κοινόχρηστους χώρους. Ο Dr. Khan επισημαίνει ότι οι φορείς του νοροϊού είναι μεταδοτικοί «δύο ημέρες πριν και δύο ημέρες μετά» την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Ναι, μπορείτε. Ο Dr. Khan έχει ξεκαθαρίσει ότι ο νοροϊός είναι μια ομάδα ιών. «Αν έχετε κολλήσει μία εκδοχή του, μπορείτε να κολλήσετε μια άλλη, οπότε συνεχίστε να πλένετε τα χέρια σας», συμβουλεύει. Η εμφάνιση νέων στελεχών, όπως το GII.17 το 2024, έχει ιστορικά οδηγήσει σε αυξημένη δραστηριότητα και πίεση στο σύστημα υγείας.

Οι υγειονομικές αρχές τονίζουν την ανάγκη για επαγρύπνηση και επιτήρηση για τη διαχείριση των επιδημιών, ειδικά σε νοσοκομεία και οίκους φροντίδας. Η προστασία των ευάλωτων ομάδων, όπως οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά, μέσω απομόνωσης και ενυδάτωσης, παραμένει προτεραιότητα.