Ο τηλεοπτικός διάλογος γύρω από την ποιότητα και το ήθος των εκπομπών, ιδίως όταν αφορά τη δημόσια τηλεόραση, αναζωπυρώθηκε τις τελευταίες ημέρες, εγείροντας ερωτήματα για τον ρόλο των ΜΜΕ και τις προσδοκίες του κοινού. Η κριτική προς τον Γιώργο Λιάγκα και συγκεκριμένα σχόλια της διευθύντριας προγράμματος της ΕΡΤ βρέθηκαν στο επίκεντρο, πυροδοτώντας έναν προβληματισμό που αφορά τόσο τις προθέσεις των συντελεστών όσο και την πρόσληψη των μηνυμάτων από τους τηλεθεατές.
Η αφορμή: Δήλωση «περί ήθους» και η αντίδραση Λιάγκα
Η συζήτηση ξεκίνησε μετά από δηλώσεις της διευθύντριας προγράμματος της ΕΡΤ, οι οποίες αναφέρθηκαν στο περιεχόμενο των εκπομπών της κρατικής τηλεόρασης. Αν και οι ακριβείς διατυπώσεις απαιτούνται για πλήρη κατανόηση, η ουσία φαίνεται να εστιαζόταν στην έμφαση στο «ήθος», μια λέξη που συχνά έχει πολλαπλές ερμηνείες στο δημόσιο λόγο.
Αυτές οι δηλώσεις αποτέλεσαν το έναυσμα για την έντονη αντίδραση του παρουσιαστή Γιώργου Λιάγκα. Ο παρουσιαστής, μέσω της δικής του εκπομπής, εξέφρασε την ενόχλησή του, ερμηνεύοντας —σύμφωνα με τη γενική αίσθηση που δημιουργήθηκε— τις δηλώσεις ως υπονοούμενο περί “ανήθικου” περιεχομένου στις μη-κρατικές εκπομπές ή τουλάχιστον ως μια υποτίμηση των ιδιωτικών παραγωγών.
Η παρέμβαση του Άγγελου Βουράκη: «Καλοστημένη παράσταση με ρόλους;»
Στη διένεξη αυτή παρενέβη ο δημοσιογράφος Άγγελος Βουράκης, εκφράζοντας την αντίθεσή του με τον τρόπο αντίδρασης του Γιώργου Λιάγκα. Ο Βουράκης, σχολιάζοντας το γεγονός, επισήμανε:
- Την παρανόηση ή εσκεμμένη διαστρέβλωση της δήλωσης της διευθύντριας προγράμματος της ΕΡΤ. Συγκεκριμένα, τόνισε ότι η ίδια η αρμόδια ανέφερε πως «με ήθος, όχι με την έννοια της ηθικής για να μην προσβάλλουμε κάποιον», υποδεικνύοντας ότι η πρόθεση δεν ήταν η ηθικολογία, αλλά η ποιότητα και η δεοντολογία.
- Την υποψία ότι όλη αυτή η αντιπαράθεση θα μπορούσε να εκληφθεί ως «καλοστημένη παράσταση με ρόλους». Αυτή η φράση υποδηλώνει την πιθανότητα οι αντιδράσεις να μην ήταν αυθόρμητες, αλλά μέρος μιας επικοινωνιακής στρατηγικής που εξυπηρετεί συγκεκριμένους τηλεοπτικούς ή προσωπικούς σκοπούς.
Ανάλυση: Το διαρκές δίλημμα ποιότητας έναντι τηλεθέασης
Η συζήτηση αυτή αναδεικνύει ένα παγιωμένο πρόβλημα στον ελληνικό τηλεοπτικό χώρο: την αντιπαράθεση μεταξύ «ποιοτικού» περιεχομένου και τηλεθέασης. Ενώ η δημόσια τηλεόραση, όπως η ΕΡΤ, έχει ως θεσμικό ρόλο την προσφορά περιεχομένου υψηλής ποιότητας και εκπαιδευτικού χαρακτήρα, οι ιδιωτικοί σταθμοί συχνά δίνουν προτεραιότητα στην απόκτηση υψηλών ποσοστών τηλεθέασης, τα οποία μεταφράζονται σε έσοδα από διαφημίσεις. Αυτό το δίπολο οδηγεί συχνά σε συγκρούσεις, καθώς η «έννοια του ήθους» και της «ποιότητας» μπορεί να ερμηνευτεί διαφορετικά από τους εκάστοτε τηλεοπτικούς φορείς και τους παρουσιαστές.
Στην αξιολόγηση του συγγραφέα, η αναφορά του κ. Βουράκη περί μη υψηλών τηλεθεάσεων των σειρών της ΕΡΤ, αν και σύντομη, υπογραμμίζει ένα κεφαλαιώδες ζήτημα: την αποτελεσματικότητα της δημόσιας τηλεόρασης στην προσέλκυση κοινού, ακόμα και με “ποιοτικό” περιεχόμενο. Σε μία εποχή που η τηλεθέαση αποτελεί κυρίαρχο δείκτη επιτυχίας, η ΕΡΤ καλείται να ισορροπήσει τον εκπαιδευτικό και πολιτιστικό της ρόλο με την ανάγκη να είναι ελκυστική στο ευρύ κοινό.
Επικοινωνιακές στρατηγικές και ο ρόλος των Μέσων
Η παρατήρηση περί «στημένης παράστασης» από τον Άγγελο Βουράκη φέρνει στην επιφάνεια ένα άλλο σημαντικό θέμα: την πρόθεση πίσω από τις δημόσιες αντιπαραθέσεις. Συχνά, οι τηλεοπτικές διαμάχες, εκτός από την ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων, μπορεί να λειτουργούν και ως μέσο προσέλκυσης κοινού (engagement) ή ακόμα και ως μέσο προβολής των ίδιων των συντελεστών. Αυτό δημιουργεί ένα περίπλοκο τοπίο, όπου η διαχωριστική γραμμή μεταξύ ειλικρινούς κριτικής και επικοινωνιακού παιχνιδιού γίνεται θολή, απαιτώντας από τους τηλεθεατές ένα αυξημένο επίπεδο κριτικής σκέψης.
Συμπερασματικά, το πρόσφατο επεισόδιο αναδεικνύει την ανάγκη για έναν πιο εμπεριστατωμένο δημόσιο διάλογο σχετικά με την ποιότητα της τηλεόρασης, τους στόχους της δημόσιας και ιδιωτικής τηλεόρασης και τις ευθύνες όλων των συντελεστών απέναντι στο κοινό.