Νέα επιστημονικά δεδομένα που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα υποδεικνύουν ότι υψηλότερες δόσεις του φαρμάκου σεμαγλουτίδη, το δραστικό συστατικό πίσω από δημοφιλή σκευάσματα όπως το Ozempic και το Wegovy, μπορεί να προσφέρουν σημαντικά μεγαλύτερη απώλεια βάρους σε άτομα με παχυσαρκία.

Υψηλότερες Δόσεις, Μεγαλύτερη Απώλεια Βάρους: Τα Νέα Δεδομένα

Σύμφωνα με δύο νέες κλινικές μελέτες, οι οποίες δημοσιεύθηκαν στις 14 Σεπτεμβρίου στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό The Lancet Diabetes & Endocrinology, η χορήγηση τριπλάσιας δόσης σεμαγλουτίδης οδήγησε σε πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα απώλειας βάρους σε σύγκριση με τη στάνταρ δόση ή το εικονικό φάρμακο (placebo). Και οι δύο μελέτες χρηματοδοτήθηκαν από τη Novo Nordisk, την εταιρεία που παρασκευάζει τα συγκεκριμένα φαρμακευτικά προϊόντα. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλους τους συμμετέχοντες δόθηκαν συμβουλές για αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η υιοθέτηση υγιεινής διατροφής και η συστηματική άσκηση, τονίζοντας ότι η φαρμακευτική αγωγή λειτουργεί ως επικουρικό μέσο και όχι ως μοναδική λύση.

Λεπτομερής Ανάλυση των Μελετών

Πρώτη Μελέτη: Επιδράσεις σε Μη Διαβητικούς Ασθενείς με Παχυσαρκία

Η πρώτη μελέτη, η οποία είναι διαθέσιμη στο The Lancet, περιλάμβανε 1.407 άτομα με παχυσαρκία που δεν έπασχαν από διαβήτη τύπου 2. Το 73% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες, με μέση ηλικία 47 ετών και μέσο δείκτη μάζας σώματος (BMI) σχεδόν 40. Η παρακολούθηση διήρκεσε από τον Ιανουάριο του 2023 έως τον Νοέμβριο του 2024 σε 95 ιατρικές εγκαταστάσεις σε 11 χώρες.

Η πλειονότητα των συμμετεχόντων έλαβε εβδομαδιαίες δόσεις 7,2 mg σεμαγλουτίδης – μια τριπλάσια ποσότητα από τη συνήθη δόση. Οι υπόλοιποι έλαβαν είτε 2,4 mg είτε εικονικό φάρμακο.

Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά:

• Η ομάδα των 7,2 mg πέτυχε μέση απώλεια βάρους 19%.
• Η ομάδα των 2,4 mg είχε μέση απώλεια βάρους 16%.
• Η ομάδα του placebo σημείωσε απώλεια περίπου 4%.

Επιπλέον, περίπου οι μισοί συμμετέχοντες στην ομάδα των 7,2 mg έχασαν τουλάχιστον το 20% του σωματικού τους βάρους, ενώ το ένα τρίτο έχασε τουλάχιστον το 25%. Η υψηλότερη δόση συσχετίστηκε επίσης με σημαντικές βελτιώσεις σε:

• Περιφέρεια μέσης
• Αρτηριακή πίεση
• Επίπεδα σακχάρου στο αίμα
• Επίπεδα χοληστερόλης

Δεύτερη Μελέτη: Επιδράσεις σε Διαβητικούς Ασθενείς με Παχυσαρκία

Η δεύτερη μελέτη, δημοσιευμένη επίσης στο The Lancet, επικεντρώθηκε σε 512 άτομα με διαγνωσμένη παχυσαρκία και διαβήτη τύπου 2. Το 52% ήταν γυναίκες, με μέση ηλικία 56 ετών, μέσο BMI 38 και μέσο επίπεδο γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) λίγο πάνω από 8. Η μελέτη διεξήχθη σε 68 ιατρικές εγκαταστάσεις από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο του 2023.

Τα ευρήματα έδειξαν ότι:

• Οι συμμετέχοντες με 7,2 mg σεμαγλουτίδης πέτυχαν μέση απώλεια βάρους 13%.
• Η ομάδα των 2,4 mg έχασε κατά μέσο όρο 10% του βάρους της.
• Η ομάδα placebo σημείωσε απώλεια περίπου 4%.

Σημαντική ήταν επίσης η μείωση στην περιφέρεια μέσης και στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα στην ομάδα των 7,2 mg. Και στις δύο μελέτες, οι ερευνητές ανέφεραν ότι οι υψηλότερες δόσεις συνδέονταν με ορισμένες γαστρεντερικές παρενέργειες, όπως ναυτία ή διάρροια, ωστόσο αυτές χαρακτηρίστηκαν διαχειρίσιμες. Οι επιστήμονες υπογράμμισαν την ανάγκη για περαιτέρω μελέτες που θα καθορίσουν τους μακροπρόθεσμους κινδύνους και τα οφέλη.

Προκλήσεις και Προοπτικές των Υψηλότερων Δόσεων

Ειδικοί που δεν συμμετείχαν στις μελέτες σχολίασαν τα ευρήματα, τονίζοντας τη σημασία των φαρμάκων GLP-1 (όπως η σεμαγλουτίδη) και της βαριατρικής χειρουργικής στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.

«Αυτά τα φάρμακα είναι τα πιο αποτελεσματικά που διατίθενται αυτή τη στιγμή για την απώλεια βάρους», δήλωσε ο Mir Ali, MD, γενικός χειρουργός, βαριατρικός χειρουργός και ιατρικός διευθυντής του MemorialCare Surgical Weight Loss Center στην Καλιφόρνια. «Ωστόσο, εάν κάποιος πληροί τα κριτήρια για χειρουργική επέμβαση, αυτή είναι ακόμη πιο αποτελεσματική από τα φάρμακα.»

Ο Δρ. Ali επεσήμανε στο Healthline ότι τα φάρμακα αυτά οδηγούν σε σημαντική απώλεια βάρους και βελτίωση πολλών προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Τόνισε, ωστόσο, ότι απαιτείται μακροχρόνια χρήση, καθώς μελέτες δείχνουν υψηλή πιθανότητα επαναπρόσληψης βάρους εάν διακοπούν.

Ο Dan Azagury, MD, αναπληρωτής καθηγητής χειρουργικής και επικεφαλής του Τμήματος Ελάχιστα Επεμβατικής και Βαριατρικής Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, χαρακτήρισε τα νέα ευρήματα ενθαρρυντικά. «Αυτή η νέα δοσολογία σεμαγλουτίδης προσφέρει μια νέα, πιο αποτελεσματική επιλογή για απώλεια βάρους, σε σύγκριση με την τρέχουσα μέγιστη δόση», δήλωσε στο Healthline. «Ουσιαστικά, είναι πιο αποτελεσματική, διατηρώντας παράλληλα ένα προφίλ παρενεργειών που δεν είναι σημαντικά χειρότερο για τις τυπικές γαστρεντερικές παρενέργειες που αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι ασθενείς.»

Ωστόσο, ο Δρ. Azagury επισήμανε μια ανησυχητική παρενέργεια: τη σημαντική αύξηση της δυσαισθησίας (ευαισθησία στο δέρμα, αίσθημα “πόνου” ή “καψίματος”), η οποία ήταν πολύ πιο συχνή στην ομάδα της υψηλότερης δόσης (22,9% έναντι 6%). Ενώ οι περισσότερες παρενέργειες υποχωρούν με τη διακοπή του φαρμάκου, σχεδόν το 18,7% των ασθενών στην εν λόγω μελέτη δεν είχαν ανακάμψει πλήρως μέχρι το τέλος της. Αυτό, σύμφωνα με τον Δρ. Azagury, απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση.

Ο Δρ. Ali υπενθύμισε ότι η συνιστώμενη δόση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για τη σεμαγλουτίδη είναι 2,4 mg εβδομαδιαίως. Ως εκ τούτου, μια υψηλότερη δόση θα θεωρούνταν «off-label» χρήση. «Αυτά τα φάρμακα, όπως όλα τα φάρμακα, έχουν παρενέργειες, κάποιες εκ των οποίων μπορεί να είναι σοβαρές. Εάν ένας ασθενής λαμβάνει πολύ υψηλότερη δόση, έχει αυξημένο κίνδυνο για πιο σημαντικές παρενέργειες με μακροχρόνια χρήση», δήλωσε. Πρόσθεσε επίσης ότι η «off-label» χρήση μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικό κόστος για τον ασθενή, καθώς οι ασφαλιστικές εταιρείες σπάνια καλύπτουν τέτοιες περιπτώσεις.

Κατανόηση των Φαρμάκων GLP-1

Τα φάρμακα αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1 (Glucagon-like peptide-1), λειτουργούν μιμούμενοι μια ορμόνη του σώματος που ρυθμίζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και μειώνει το αίσθημα της πείνας. Το δραστικό συστατικό σεμαγλουτίδη αποτελεί βασικό συστατικό αυτών των φαρμάκων και διατίθεται με διαφορετικές εμπορικές ονομασίες:

• Ozempic και Rybelsus: Έχουν εγκριθεί για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2.
• Wegovy: Έχει εγκριθεί για τη διαχείριση του βάρους.

Τα φάρμακα σεμαγλουτίδης διατίθενται τόσο σε μορφή από του στόματος δισκίων όσο και ενέσεων. Μια άλλη ευρέως χρησιμοποιούμενη κατηγορία φαρμάκων για την απώλεια βάρους χρησιμοποιεί το δραστικό συστατικό τιρζεπατίδη:

• Mounjaro: Έχει εγκριθεί για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2.
• Zepbound: Έχει εγκριθεί για τη διαχείριση του βάρους.

Αυτά τα φάρμακα είναι διαθέσιμα μόνο σε μορφή ενέσεων.

Προηγούμενες μελέτες έχουν αναδείξει την αποτελεσματικότητα αυτών των φαρμάκων στην απώλεια βάρους, καθώς και τα οφέλη τους στη μείωση του κινδύνου καρκίνου και στην υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου.

Ο Δρ. Ali υπογράμμισε ότι τα φάρμακα απώλειας βάρους και η χειρουργική επέμβαση είναι απλώς εργαλεία. «Ο στόχος οποιασδήποτε παρέμβασης για την απώλεια βάρους, είτε πρόκειται για φάρμακα, χειρουργική επέμβαση ή απλώς συμβουλευτική, είναι να παρέχει εργαλεία για την αλλαγή σε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής», εξήγησε ο Δρ. Ali. «Εάν οι ασθενείς δεν κάνουν αυτές τις σημαντικές, μακροπρόθεσμες αλλαγές, τότε καμία παρέμβαση δεν θα παραμείνει αποτελεσματική για μεγάλο χρονικό διάστημα.»

Ο Δρ. Azagury πρόσθεσε ότι είναι σημαντικό οι ασθενείς να συζητούν τις στρατηγικές απώλειας βάρους με τον γιατρό τους. «Τα φάρμακα απώλειας βάρους είναι πιο αποτελεσματικά ως μέρος μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης», είπε. «Στο κέντρο μας, για παράδειγμα, οι ασθενείς στους οποίους συνταγογραφούνται αυτά τα φάρμακα βλέπουν επίσης τους διαιτολόγους μας και τους παρέχονται πόροι και συστάσεις για αλλαγή διατροφής, άσκηση κ.λπ. Είναι επίσης σημαντικό να υπάρχει παρακολούθηση για την προσαρμογή της θεραπείας.»

[Πιθανές πηγές για GLP-1 φάρμακα](

)