Μικρή αύξηση κινδύνου καρκίνου από τις αξονικές τομογραφίες
Μια πρόσφατη μελέτη υποδηλώνει ότι οι αξονικές τομογραφίες (CT) μπορεί να αυξάνουν ελαφρώς τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου. Παρότι ο κίνδυνος αυτός θεωρείται μικρός, η επίδραση της συσσωρευμένης ιονίζουσας ακτινοβολίας δεν θα πρέπει να αγνοείται.
Ο ρόλος και οι ανησυχίες γύρω από τις αξονικές τομογραφίες
- Η αξονική τομογραφία είναι ένα πολύτιμο διαγνωστικό εργαλείο για την πρώιμη ανίχνευση πολλών τύπων καρκίνου.
- Μεγάλες ποσότητες και συχνότητα εξετάσεων μπορεί να αυξήσουν το θεωρητικό μακροχρόνιο κίνδυνο.
- Ειδικοί επισημαίνουν πως τα οφέλη από τις αξονικές τομογραφίες υπερτερούν του κινδύνου.
Πώς η αξονική τομογραφία συμβάλλει στην έγκαιρη ανίχνευση καρκίνου
Σύμφωνα με δηλώσεις του American College of Radiology (ACR), οι αξονικές τομογραφίες έχουν συνεισφέρει σημαντικά στη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο, εντοπίζοντας τους όγκους σε πρώιμο στάδιο και μειώνοντας τις αναγκαίες επεμβάσεις ή παρατεταμένες νοσηλείες. Ωστόσο, οι ασθενείς καλούνται να έχουν πλήρη ενημέρωση για τα οφέλη και τους πιθανούς κινδύνους, συζητώντας πάντα με τον ιατρό τους.
Εκτίμηση του κινδύνου καρκίνου από αξονικές τομογραφίες
Μελέτη που βασίστηκε σε δεδομένα από 143 νοσοκομεία και κέντρα στις ΗΠΑ εκτιμά ότι περίπου 93 εκατομμύρια αξονικές τομογραφίες πραγματοποιήθηκαν το 2023 σε σχεδόν 62 εκατομμύρια άτομα. Η έκθεση σε ακτινοβολία από αυτές τις εξετάσεις θα μπορούσε να συνδεθεί θεωρητικά με περίπου 103.000 μελλοντικές διαγνώσεις καρκίνου, κυρίως σε παιδιά και εφήβους.
Οι συνηθέστεροι τύποι καρκίνου που σχετίζονται με την ακτινοβολία από αξονικές τομογραφίες είναι ο καρκίνος του πνεύμονα, του παχέος εντέρου, η λευχαιμία και ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης στους ενήλικες, και ο καρκίνος του θυρεοειδούς, του πνεύμονα και του μαστού στα παιδιά.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για τις αξονικές τομογραφίες
Οι αξονικές τομογραφίες συνδυάζουν μια σειρά ακτινογραφιών για να δημιουργήσουν τρισδιάστατες εικόνες εσωτερικών οργάνων, οστών και ιστών, επιτρέποντας λεπτομερή απεικόνιση καταστάσεων όπως όγκοι, θρόμβοι αίματος και λοιμώξεις. Συνήθως, απαιτούν μεγαλύτερη έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία σε σχέση με τις απλές ακτινογραφίες, ωστόσο παρέχουν ουσιαστική κλινική πληροφορία.
Για παράδειγμα, η αξονική τομογραφία θεωρείται το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα, ιδίως σε ασθενείς υψηλού κινδύνου, όπως οι χρόνιοι καπνιστές.
Προτάσεις για μείωση κινδύνου και σωστή χρήση
- Περιορίστε την έκθεση στην ακτινοβολία όταν είναι εφικτό.
- Ζητήστε από τον ιατρό σας να σας ενημερώσει για τη δόση ακτινοβολίας και πιθανές εναλλακτικές εξετάσεις χωρίς ακτινοβολία.
- Συμμετέχετε ενεργά στη λήψη αποφάσεων για τις ιατρικές εξετάσεις που σας προτείνονται.
Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η υιοθέτηση αυστηρών κριτηρίων ένδειξης και η συνεπής παρακολούθηση της δόσης ακτινοβολίας μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον θεωρητικό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου που σχετίζεται με τις αξονικές τομογραφίες.