Συναγερμός έχει σημάνει στις Ηνωμένες Πολιτείες για την εξάπλωση κρουσμάτων λιστερίωσης, μιας σοβαρής βακτηριακής λοίμωξης που συνδέεται με μολυσμένα έτοιμα γεύματα ζυμαρικών. Οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές, όπως το USDA και ο FDA, έχουν εκδώσει επείγουσες προειδοποιήσεις προς τους καταναλωτές, καλώντας τους να αποσύρουν άμεσα συγκεκριμένα προϊόντα από την κουζίνα τους. Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και αφορά προϊόντα που διατίθενται σε μεγάλες αλυσίδες λιανικής, καθιστώντας το ζήτημα ένα σημαντικό κεφάλαιο για τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων παγκοσμίως.

Η Επικίνδυνη Εξάπλωση: Τι Συνέβη;

Η ανησυχία ξεκίνησε τον Ιούνιο, όταν οι Υπηρεσίες Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ ξεκίνησαν έρευνα για μια εθνική επιδημία λιστερίωσης. Έκτοτε, η κατάσταση εξελίχθηκε σε σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας, με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) να αναφέρουν 20 επιβεβαιωμένα κρούσματα λιστερίωσης και τέσσερις θανάτους. Το κοινό σημείο αναφοράς; Προπαρασκευασμένα γεύματα ζυμαρικών.

• Η Υπηρεσία Επιθεώρησης Ασφάλειας Τροφίμων (FSIS) του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ εξέδωσε προειδοποίηση για έτοιμα προς κατανάλωση γεύματα ζυμαρικών που μπορεί να έχουν μολυνθεί.
• Η εταιρεία Nate’s Fine Foods, ένας από τους προμηθευτές, ανακαλεί συγκεκριμένες παρτίδες προμαγειρεμένων ζυμαρικών.
• Μεταξύ των ανακληθέντων προϊόντων περιλαμβάνονται δημοφιλείς επιλογές από αλυσίδες όπως Trader Joe’s, Walmart, Albertsons και Kroger. Ειδικότερα, ανακλήθηκαν τα:
  • Trader Joe’s Cajun Style Blackened Chicken Breast Fettuccine Alfredo, 16 oz.
  • Marketside Linguine with Beef Meatballs & Marinara Sauce, 12 oz.
  • Marketside Grilled Chicken Alfredo with Fettuccine, 12.3 oz.
  • Marketside Grilled Chicken Alfredo with Fettuccine, 32.8 oz.
  • Home Chef Chicken Fettuccine Alfredo, 12.5 oz.
  • Scott & Jon’s Shrimp Scampi with Linguini Bowls, 9.6 oz.
• Επίσης, η εταιρεία Albertsons ανακαλεί οικειοθελώς προϊόντα delicatessen που παρασκευάζονται με ζυμαρικά «πεταλούδες» (bowtie pasta), λόγω πιθανής μόλυνσης με Listeria.

Ανάλυση: Το γεγονός ότι η μόλυνση εντοπίζεται σε προϊόντα διαφορετικών εμπορικών σημάτων αλλά με κοινό προμηθευτή υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα των σύγχρονων αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων. Μια αστοχία σε ένα μόνο σημείο της παραγωγής μπορεί να έχει εκτεταμένες συνέπειες.

Τι είναι η Λιστερίωση και Ποιοι Κινδυνεύουν;

Η λιστερίωση προκαλείται από το βακτήριο Listeria monocytogenes, το οποίο στις ΗΠΑ αποτελεί την τρίτη κύρια αιτία θανάτου από τροφιμογενείς ασθένειες, μετά τη Salmonella και την Toxoplasma gondii. Περίπου 1.250 άνθρωποι διαγιγνώσκονται με λιστερίωση ετησίως στις ΗΠΑ, με ένα σημαντικό ποσοστό (έως 20%) να καταλήγει σε θάνατο.

Τα συμπτώματα μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά:

• Ήπια συμπτώματα (1-3 ημέρες διάρκειας): Πυρετός, ναυτία, έμετος, διάρροια, μυϊκοί πόνοι.
• Σοβαρά, δυνητικά θανατηφόρα συμπτώματα: Πονοκέφαλοι, δυσκαμψία αυχένα, σύγχυση, απώλεια ισορροπίας, σπασμοί.

Ο John Schieffelin, επίκουρος καθηγητής παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο Tulane, τονίζει: «Για ορισμένες ομάδες ανθρώπων, πρόκειται για μια πολύ σοβαρή ασθένεια. Βεβαιωθείτε ότι δεν έχετε αυτά τα προϊόντα στο σπίτι σας. Αν τα έχετε, πετάξτε τα στα σκουπίδια. Δεν αξίζει τον κόπο». Ο Riz Vohra, ιατρικός διευθυντής στο California Poison Control, επισημαίνει ότι η Listeria μπορεί να προκαλέσει μηνιγγίτιδα, επιληπτικές κρίσεις και απώλεια λειτουργιών όπως η ισορροπία, λόγω της επίδρασης που ασκεί στον εγκέφαλο.

Οι ομάδες υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Έγκυες γυναίκες: Η λιστερίωση είναι έως και 20 φορές συχνότερη στις εγκύους και μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή ή πρόωρη γέννηση.
• Νεογνά.
• Άτομα άνω των 65 ετών.
• Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Ανάλυση: Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η περίοδος επώασης της λιστερίωσης μπορεί να είναι μεγάλη, φτάνοντας ακόμα και τις αρκετές εβδομάδες. Αυτό καθιστά την ιχνηλάτηση της πηγής μόλυνσης πιο δύσκολη και αυξάνει τον κίνδυνο εξάπλωσης πριν εκδηλωθούν τα συμπτώματα.

Πώς Συμβαίνει η Μόλυνση με Listeria;

Το βακτήριο Listeria είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό και βρίσκεται φυσικά στο περιβάλλον, όπως στο χώμα, στο νερό και σε ζώα. Η μόλυνση τροφίμων μπορεί να συμβεί σε πολλά στάδια της παραγωγής και διανομής:

• Πρώτες ύλες: Ακατέργαστα τρόφιμα όπως λαχανικά, γαλακτοκομικά και κρέατα μπορούν να φέρουν το βακτήριο.
• Εγκαταστάσεις παραγωγής: Αν η καθαριότητα και η υγιεινή είναι ανεπαρκείς, η Listeria μπορεί να αναπτυχθεί σε εξοπλισμό και επιφάνειες. Σε αντίθεση με άλλα παθογόνα, η Listeria μπορεί να επιβιώσει και να αναπτυχθεί ακόμη και σε θερμοκρασίες ψύξης.
• Μόλυνση μετά τη μαγειρική: Τα έτοιμα προς κατανάλωση προϊόντα, όπως τα ζυμαρικά, τα αλλαντικά ή τα μαλακά τυριά, μπορεί να μολυνθούν μετά το μαγείρεμα ή πριν από τη σφράγιση.

Όπως δήλωσε εκπρόσωπος της FreshRealm, κατασκευάστριας εταιρείας γευμάτων κοτόπουλο αλφρέντο: «Τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από την υγεία και την ασφάλεια των προϊόντων μας. Ελέγχουμε ενεργά περιβαλλοντικά δείγματα από τις εγκαταστάσεις μας, τα οποία είναι σταθερά αρνητικά για Listeria, καθώς και προϊόντα και συστατικά που λαμβάνουμε από προμηθευτές συστατικών. Όταν εντοπίσαμε Listeria σε ένα συστατικό που παραλάβαμε από τρίτο προμηθευτή, ειδοποιήσαμε αμέσως τον προμηθευτή και τις κυβερνητικές ρυθμιστικές αρχές.»

Ανάλυση: Η ανθεκτικότητα του βακτηρίου της Listeria στην ψύξη την καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνη για τα έτοιμα προς κατανάλωση τρόφιμα, καθώς ο ψυκτικός κρίκος, που συνήθως αναστέλλει την ανάπτυξη μικροοργανισμών, δεν είναι πάντα αποτελεσματικός στην περίπτωση αυτή. Αυτό απαιτεί αυστηρότερα πρωτόκολλα υγιεινής και συχνότερους ελέγχους στις βιομηχανίες τροφίμων.

Πρακτικά Βήματα για την Αποφυγή της Λιστερίωσης

Η πρόληψη είναι το κλειδί για την προστασία από τη λιστερίωση.

• Έλεγχος προϊόντων: Ελέγξτε άμεσα τα ψυγεία και τους καταψύκτες σας για τα ανακληθέντα προϊόντα. Αν τα έχετε, πετάξτε τα ή επιστρέψτε τα στο κατάστημα αγοράς. Ο ιστότοπος του FDA παρέχει λεπτομερείς αριθμούς παρτίδων και ημερομηνίες λήξης.
• Καθαριότητα: Καθαρίστε σχολαστικά όλες τις επιφάνειες, σκεύη και τον ψυγείο που μπορεί να ήρθαν σε επαφή με τα μολυσμένα προϊόντα.
• Γενικές συμβουλές υγιεινής τροφίμων:
  • Πλένετε καλά τα φρούτα και τα λαχανικά πριν τα καταναλώσετε.
  • Μαγειρεύετε τα τρόφιμα σχολαστικά για να θανατώσετε τυχόν παθογόνους μικροοργανισμούς.
  • Πλένετε τα χέρια σας τακτικά, ειδικά πριν και μετά το χειρισμό τροφίμων.
  • Διατηρείτε καθαρές τις επιφάνειες της κουζίνας και το ψυγείο.

Ο Riz Vohra προειδοποιεί: «Δεν έχουμε ξεμπερδέψει ακόμα. Ελπίζουμε ότι έχουμε φροντίσει την πηγή, και έτσι βλέπουμε την ουρά του αριθμού των κρουσμάτων, αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι η Listeria μπορεί να ξεγελάσει τους ανθρώπους. Μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες για να εκδηλωθεί πραγματικά η λοίμωξη σε ένα επίπεδο όπου οι άνθρωποι χρειάζονται νοσηλεία.»

Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων ή αν υπάρχει υποψία κατανάλωσης μολυσμένου προϊόντος, είναι επιτακτική η άμεση επικοινωνία με έναν επαγγελματία υγείας. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορούν να αποτρέψουν σοβαρές επιπλοκές.