Μια νέα κλινική δοκιμή δείχνει ότι το ανοσοθεραπευτικό φάρμακο ντοσταρλιμάμπη θα μπορούσε να καταστήσει περιττή τη χειρουργική επέμβαση και τη χημειοθεραπεία σε ορισμένους καρκίνους.
Εντυπωσιακά Αποτελέσματα με την Ντοσταρλιμάμπη σε Καρκίνους με Ανεπάρκεια Επιδιόρθωσης Αναντιστοιχιών
Η ντοσταρλιμάμπη, ένα φάρμακο ανοσοθεραπείας, δείχνει εκπληκτικά αποτελέσματα σε ασθενείς με συγκεκριμένους τύπους καρκίνου που φέρουν τη γενετική μετάλλαξη dMMR (ανεπάρκεια επιδιόρθωσης αναντιστοιχιών). Πρόσφατη έρευνα δημοσιεύτηκε στο έγκριτο The New England Journal of Medicine, υποδεικνύοντας ότι πολλοί ασθενείς μπορεί πλέον να αποφύγουν τις εξαντλητικές θεραπείες όπως η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία και το χειρουργείο.
Η μελέτη, Φάσης 2, εξέτασε την αποτελεσματικότητα της ντοσταρλιμάμπης ως νεοεπικουρικής (πριν από τη χειρουργική επέμβαση) θεραπείας σε ασθενείς με συμπαγείς όγκους σε αρχικό στάδιο, οι οποίοι εμφάνιζαν ανεπάρκεια επιδιόρθωσης αναντιστοιχιών. Το 80% των συμμετεχόντων δεν χρειάστηκε καμία άλλη θεραπεία (χειρουργείο, ακτινοβολία, χημειοθεραπεία) μετά από την εξάμηνη ανοσοθεραπεία με ντοσταρλιμάμπη.
Αυτά τα ευρήματα αποτελούν μια σημαντική ιατρική ανακάλυψη. Η δυνατότητα αποφυγής χειρουργικής επέμβασης μεταφράζεται σε διατήρηση οργάνων και σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Όπως δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Dr. Andrea Cercek, γαστρεντερολογική ογκολόγος στο Memorial Sloan Kettering Cancer Center, «Διατηρώντας την ποιότητα ζωής ενός ασθενούς επιτυγχάνοντας παράλληλα θετικά αποτελέσματα στην εξάλειψη του καρκίνου του, είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Μπορούν να επιστρέψουν στην καθημερινότητά τους και να διατηρήσουν την αυτονομία τους.»
Η ντοσταρλιμάμπη έλαβε τον Δεκέμβριο του 2024 την Ένδειξη Καινοτόμου Θεραπείας (Breakthrough Therapy Designation) από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για τον συγκεκριμένο τύπο καρκίνου του ορθού, βασιζόμενη σε παλαιότερη εμβληματική έρευνα που έδειξε πλήρη ύφεση σε ασθενείς με καρκίνο του ορθού.
Η Ντοσταρλιμάμπη Δείχνει Εξαιρετικά Αποτελέσματα σε Καρκίνους με dMMR
Ο στόχος των ερευνητών ήταν να διαπιστώσουν αν η ντοσταρλιμάμπη θα μπορούσε να βοηθήσει ασθενείς με καρκίνους που παρουσιάζουν ανεπάρκεια επιδιόρθωσης αναντιστοιχιών (dMMR) να αποφύγουν τη χειρουργική επέμβαση, την ακτινοθεραπεία και τη χημειοθεραπεία.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου (NCI) αναφέρει ότι τα κύτταρα
Αυτή η ανεπάρκεια παρατηρείται συχνότερα σε καρκίνους του παχέος εντέρου, καθώς και σε άλλους γαστρεντερικούς καρκίνους και τον καρκίνο του ενδομητρίου. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε καρκίνους του μαστού, του προστάτη, της ουροδόχου κύστης και του θυρεοειδούς, και συνδέεται με την κληρονομική κατάσταση γνωστή ως σύνδρομο Lynch.
Η ανάλυση της μελέτης περιέλαβε 117 ασθενείς με συμπαγείς όγκους σε αρχικό στάδιο που εμφάνιζαν dMMR.
Σε αυτούς τους ασθενείς χορηγήθηκαν εννέα δόσεις ντοσταρλιμάμπης (μία δόση κάθε τρεις εβδομάδες) για έξι μήνες.
Μετά το τέλος της θεραπείας, οι ερευνητές έλεγξαν αν ο καρκίνος είχε φύγει.
Από τους 103 ασθενείς που ολοκλήρωσαν τη θεραπεία, το 82% δεν είχε σημάδια καρκίνου, και το 80% κρίθηκε ότι μπορούσε να παραλείψει περαιτέρω θεραπεία, όπως χειρουργείο, χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.
Επιπλέον, μεταξύ εκείνων που είχαν καρκίνο του παχέος εντέρου, όλοι οι 49 είχαν πλήρη ανταπόκριση στη θεραπεία, επιτρέποντάς τους να αποφύγουν τη χειρουργική επέμβαση.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι τα αποτελέσματα ήταν μακροχρόνια, με το 92% των ασθενών να παραμένουν ελεύθεροι νόσου μετά από δύο χρόνια.
Οι παρενέργειες της ντοσταρλιμάμπης ήταν, ως επί το πλείστον, ήπιες και περιλάμβαναν συμπτώματα όπως κόπωση ή εξάνθημα.
Οι συγγραφείς σημείωσαν ότι το φάρμακο λειτούργησε γρήγορα. Σε πολλούς ασθενείς, ο καρκίνος δεν ήταν πλέον ορατός στις σαρώσεις περίπου στους έξι μήνες. Οι εξετάσεις αίματος για DNA όγκου ήταν αρνητικές στους περισσότερους ανθρώπους εντός 1 έως 2 μηνών.
Μια Καινοτόμος Θεραπεία για Καρκίνους dMMR σε Αρχικό Στάδιο
Ο Steven Quay, MD, PhD, ιατρός-επιστήμονας που ειδικεύεται στην έρευνα για τον καρκίνο και ιδρυτής της Atossa Therapeutics, περιέγραψε αυτή τη μελέτη ως «τίποτα λιγότερο από μια αλλαγή παραδείγματος». Ο Quay δεν συμμετείχε στην κλινική δοκιμή.
«Δείχνει ότι η νεοεπικουρική ανοσοθεραπεία (συγκεκριμένα η αναστολή του PD-1 με ντοσταρλιμάμπη) μπορεί να καταστήσει περιττή τη χειρουργική επέμβαση σε ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών με όγκους με ανεπάρκεια επιδιόρθωσης αναντιστοιχιών (dMMR)», δήλωσε στο Healthline.
Ο Quay σημείωσε επιπλέον ότι αυτό δεν σημαίνει απλώς προσεκτική παρακολούθηση όταν οι όγκοι είναι μικροί και μπορεί να μην προχωρήσουν ποτέ σε σημείο που να προκαλέσουν βλάβη στον ασθενή.
«Μιλάμε για την αποφυγή εντελώς της χειρουργικής επέμβασης για θεραπευτικό σκοπό», τόνισε.
Ο Quay εξήγησε περαιτέρω ότι αυτά τα ευρήματα αμφισβητούν δύο μακροχρόνιες παραδοχές: ότι η θεραπεία των συμπαγών όγκων απαιτεί χειρουργική αφαίρεση και ότι η ανοσοθεραπεία είναι αποτελεσματική μόνο για καρκίνους που έχουν εξαπλωθεί ή δεν μπορούν να αφαιρεθούν χειρουργικά.
Εάν αυτά τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν σε μελλοντικές μελέτες, ο Quay λέει ότι ορισμένοι καρκίνοι μπορεί μια μέρα να θεραπεύονται εξ ολοκλήρου χωρίς χειρουργική επέμβαση, σηματοδοτώντας μια αλλαγή στην αντιμετώπιση του καρκίνου από την αφαίρεση όγκων στην αξιοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος για την εξάλειψή τους.
«Είναι ισοδύναμο με τη μετάβαση από το ‘κατάσβεση της φωτιάς’ στην ‘εκπαίδευση των πυροσβεστών’», εξήγησε.
Πώς Λειτουργεί η Ντοσταρλιμάμπη για τη Θεραπεία του Καρκίνου
Ο Pashtoon Kasi, MD, MS, ιατρικός διευθυντής γαστρεντερικής ογκολογίας στο City of Hope Orange County στην Irvine της Καλιφόρνια, δήλωσε ότι φάρμακα όπως η ντοσταρλιμάμπη βασίζονται στην ικανότητα του ίδιου του σώματος να καταπολεμά τον καρκίνο. Ο Kasi δεν συμμετείχε στην κλινική δοκιμή.
«Απλουστευτικά, αυτά τα φάρμακα ονομάζονται ανοσοθεραπεία γιατί ‘ξεμπλοκάρουν’ το δικό σας ανοσοποιητικό ή αμυντικό σύστημα», είπε, προσθέτοντας ότι πιθανότατα αναπτύσσουμε αρκετούς καρκίνους κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Ωστόσο, το σώμα μας συνήθως μπορεί να τους εξαλείψει.
«Μερικές φορές όμως ο καρκίνος κρύβεται κάτω από το ‘ραντάρ’ του ανοσοποιητικού συστήματος, ή οι άμυνες είναι πεσμένες, και αυτός ο καρκίνος αποκτά ‘ελεύθερο πέρασμα’ για να αναπτυχθεί και να εξαπλωθεί», δήλωσε ο Kasi στο Healthline.
Εμβαθύνοντας στους μηχανισμούς, ο Quay εξήγησε ότι η ντοσταρλιμάμπη είναι ένας αναστολέας του σημείου ελέγχου PD-1.
Χρησιμοποιώντας τη μεταφορά του ανοσοποιητικού συστήματος ως μια μονάδα ελεύθερων σκοπευτών, δήλωσε: «Οι όγκοι ‘υποκλέπτουν’ τη οδό του PD-1 για να πουν στα ανοσοκύτταρα, ‘Μη με σκοτώσετε – είμαι φιλικός!’».
Ωστόσο, η ντοσταρλιμάμπη μπλοκάρει το PD-1, το οποίο επιτρέπει για άλλη μια φορά στα Τ-κύτταρατου σώματος να αναγνωρίσουν και να επιτεθούν στον όγκο.
Ποιοι Καρκίνοι Ανταποκρίνονται Καλύτερα στην Ντοσταρλιμάμπη;
«Το κλειδί εδώ δεν είναι πού βρίσκεται ο όγκος», είπε ο Quay, «αλλά από τι αποτελείται γενετικά. Οι ασθενείς που είναι πιο πιθανό να ωφεληθούν είναι εκείνοι με όγκους με ανεπάρκεια επιδιόρθωσης αναντιστοιχιών (dMMR).»
Σύμφωνα με τον Quay, αυτοί οι όγκοι είναι «ελκυστικοί στόχοι» για την αναστολή των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού, λόγω των πολλών ξένων πρωτεϊνών που βρίσκονται στην επιφάνεια του όγκου.
Συγκεκριμένα, οι καρκίνοι που περιλήφθηκαν σε αυτή τη μελέτη ήταν καρκίνος του παχέος εντέρου και άλλοι μη-ορθικοί συμπαγείς όγκοι, συμπεριλαμβανομένων γαστρεντερικών, γυναικολογικών και ουρογεννητικών καρκίνων.
Ο Kasi πρόσθεσε ότι συμβουλεύει όλους τους ασθενείς του να υποβάλλονται σε έλεγχο για dMMR.
«Εάν ο καρκίνος κάποιου έχει ανεπάρκεια επιδιόρθωσης αναντιστοιχιών (dMMR), ενώ η χημειοθεραπεία δεν λειτουργεί καλά, η ανοσοθεραπεία από την άλλη λειτουργεί πολύ καλά», δήλωσε.
Συμπέρασμα: «Αν είστε ασθενής με όγκο dMMR, ανεξάρτητα από το αν βρίσκεται στο κόλον, τη μήτρα, το πάγκρεας ή το στομάχι, είστε δυνητικά στον κύκλο των νικητών της ανοσοθεραπείας», κατέληξε ο Quay.