Η Καλαμάτα, μια δυναμική πόλη που συνδυάζει άψογα την αστική ζωντάνια με την ειδυλλιακή παραθαλάσσια ομορφιά, μετατρέπεται κάθε χρόνο σε πολιτιστικό κέντρο χάρη στις Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας. Ένα φεστιβάλ που έχει καταφέρει, στον ένατο χρόνο λειτουργίας του, να αναδείξει την πόλη σε κορυφαίο προορισμό για τους λάτρεις της μουσικής.
Η Καλαμάτα: Ένας Καμβάς Πολιτισμού
Η Καλαμάτα, με την προνομιακή της θέση στο Μεσσηνιακό Κόλπο, αποτελεί εδώ και χρόνια πόλο έλξης για επισκέπτες, τόσο ως αφετηρία για την εξερεύνηση της Μεσσηνιακής γης όσο και ως αυτόνομος προορισμός. Από τη Ναυαρίνου, την παραλιακή οδό που σφύζει από ζωή, μέχρι την Παλιά Πόλη και το ιστορικό Κάστρο, η πόλη προσφέρει μια πλούσια εμπειρία χειμώνα-καλοκαίρι.
Μέσα σε αυτό το ζωντανό αστικό περιβάλλον, οι Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας (ΔΜΗΚ) βρήκαν τον ιδανικό χώρο για να αναπτύξουν μια πλατφόρμα μουσικής ποικιλομορφίας. Το φεστιβάλ, που διεξάγεται φέτος για ένατη συνεχή χρονιά από τις 24 Αυγούστου έως τις 6 Σεπτεμβρίου, προσέφερε ένα εντυπωσιακό πρόγραμμα συναυλιών και masterclasses. Η καλλιτεχνική του εμβέλεια καλύπτει ένα ευρύ φάσμα, από τις προ-ρομαντικές και μεσαιωνικές παραδόσεις έως τον διάλογο της ποπ με την avant-garde των τελευταίων δεκαετιών, αναδεικνύοντας τις χωρίς περιορισμούς δυνατότητες της μουσικής έκφρασης.
Καλλιτεχνική Εξωστρέφεια και Διεθνής Απήχηση
Το φεστιβάλ προσκάλεσε κορυφαίους καλλιτέχνες διεθνούς φήμης, μεταξύ των οποίων:
- Ο βιολοντσελίστας Jean-Guihen Queyras, γνωστός για την ερμηνευτική του δεινότητα και το ευρύ του ρεπερτόριο.
- Ο βιολονίστας Ιόνιαν Ηλίας Καντέσα, με την ιδιαίτερη τεχνική του.
- Η μεσόφωνος Ema Nikolovska, που εντυπωσίασε με την εκφραστικότητά της.
- Το δυναμικό δίδυμο βιολοντσέλου και κρουστών των Hugo Rannou και Emil Kuyumcuyan.
- Το φωνητικό σύνολο TRËI.
- Το βαλκανικό σύνολο TRI i DVE.
- Το ελληνικό σχήμα μεσαιωνικής και αναγεννησιακής μουσικής Lycabettus.
Παράλληλα με τις συναυλίες, διοργανώθηκαν masterclasses σε πιάνο, βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, φωνητική και μουσική δωματίου, προσφέροντας πολύτιμες ευκαιρίες εκπαίδευσης σε νέους μουσικούς. Φέτος, για πρώτη φορά, φιλοξενήθηκε Διεθνής Διαγωνισμός Νέων Καλλιτεχνών, δίνοντας βήμα σε ταλέντα από διαφορετικές χώρες, ενισχύοντας έτσι τον διεθνή χαρακτήρα του θεσμού και την ανάδειξη της Καλαμάτας ως κομβικού σημείου πολιτιστικής ανταλλαγής.
Η Ατμόσφαιρα που Κάνει τη Διαφορά
Οι Διεθνείς Μουσικές Ημέρες έχουν καθιερωθεί ως ένας “χειροποίητος” θεσμός, όπως τον χαρακτηρίζουν πολλοί, χάρη στην πρωτοβουλία της βιολοντσελίστριας Indira Rahmatulla, του συνθέτη Στάθη Γυφτάκη και του βιολοντσελίστα Δημήτρη Λάμπου, οι οποίοι αποτελούν και την καλλιτεχνική του διεύθυνση. Ο βασικός τους στόχος είναι η δημιουργία ενός πολιτιστικού κόμβου που ενώνει καλλιτέχνες από διαφορετικές χώρες και καλλιτεχνικά υπόβαθρα, σε μια ατμόσφαιρα οικογενειακής θαλπωρής και συνεργασίας.
Το φεστιβάλ ξεχωρίζει για το ανοιχτό και φιλικό κλίμα. Οι διοργανωτές αλληλεπιδρούν με το κοινό, οι καλλιτέχνες είναι προσιτοί, δημιουργώντας μια αίσθηση κοινότητας και όχι ενός απρόσιτου «μεγάλου θεσμού». Αυτή η προσέγγιση, σε συνδυασμό με την καλλιτεχνική ελευθερία που προσφέρεται, λειτουργεί ως ισχυρό κίνητρο για σπουδαίους μουσικούς να συμμετέχουν, αισθανόμενοι ότι θα βρουν χώρο για πειραματισμό, διάλογο και δημιουργική ανταλλαγή χωρίς περιορισμούς.
Άχρονες Μουσικές στο Μέγαρο Χορού
Οι ΔΜΗΚ εντάσσονται δυναμικά στο πολιτιστικό τοπίο της Καλαμάτας, με το Μέγαρο Χορού και την Αρχαία Μεσσήνη να λειτουργούν ως κύριες σκηνές. Στην Εναλλακτική Σκηνή του Μεγάρου Χορού Καλαμάτας, παρακολουθήσαμε την τελική συναυλία του masterclass βιολοντσέλου.
Έξι νεαροί μουσικοί, επιλεγμένοι ανάμεσα σε 42 αιτήσεις από όλο τον κόσμο, παρουσίασαν ένα πολύχρωμο ρεπερτόριο υπό την καθοδήγηση του Jean-Guihen Queyras. Το πρόγραμμα περιλάμβανε έργα από τους κλασικούς Μπετόβεν, Μέντελσον και Ροσσίνι, έως τους μοντερνιστές Προκόφιεφ και Χίντεμιτ, φτάνοντας μέχρι τον σύγχρονο Αρμένιο συνθέτη Μάρτιν Ουλικχανιάν. Κάθε κομμάτι αποτελούσε ένα ταξίδι στον χρόνο, με τη μουσική ως οικουμενική γλώσσα να ενώνει εποχές και τάσεις, μαγεύοντας το κοινό και δημιουργώντας μια κοινή ανάσα δασκάλων, μαθητών και ακροατών.
Όταν η Πέτρα Αντηχεί Μουσική: Η Αρχαία Μεσσήνη
Η δεύτερη ημέρα του φεστιβάλ μας οδήγησε στην Αρχαία Μεσσήνη, έναν αρχαιολογικό χώρο που έχει καθιερωθεί ως σημείο αναφοράς για τις ΔΜΗΚ. Στο Εκκλησιαστήριο, ανάμεσα στις πέτρες που κουβαλούν αιώνες ιστορίας, η μουσική απέκτησε μια μυσταγωγική διάσταση. Ο Jean-Guihen Queyras στο βιολοντσέλο, ο Ionian Ηλίας Καντέσα στο βιολί και η Ema Nikolovska με τη φωνή της, μαζί με τους νέους συμμετέχοντες του masterclass, παρουσίασαν ένα πρόγραμμα που συνομιλούσε με την ιστορία του χώρου.
Εκείνη η βραδιά ήταν ένα κράμα μπαρόκ και ιμπρεσιονισμού, σύγχρονης σκανδιναβικής γραφής και λατινοαμερικανικών παλμών. Ήταν ένας διάλογος που έσπασε τα όρια του χωροχρόνου, ενώνοντας εποχές και τόπους κάτω από το αρχαίο φως των μνημείων.
Μια “Χοροεσπερίδα” αλλιώς: Ανατροπή και Πειραματισμός
Η τρίτη μέρα του φεστιβάλ έφερε μια ευχάριστη ανατροπή. Στο Μέγαρο Χορού παρουσιάστηκε μια παράσταση που άνοιξε νέους δρόμους, η “Σύγχρονη Χοροεσπερίδα” των Hugo Rannou (τσέλο) και Emil Kuyumcuyan (κρουστά). Η βαθιά φιλία και η απίστευτη χημεία των δύο καλλιτεχνών ήταν εμφανής σε αυτή τη σύμπραξη που κινούνταν ανάμεσα στη μουσική και την περφόρμανς. Με αυτοσχεδιασμούς, αναπάντεχα μουσικά παντρέματα και πινελιές χιούμορ, η βραδιά ήταν απόλυτα απολαυστική.
Ένα τσέλο που συνομιλούσε με τα κρουστά, διασχίζοντας συνθέσεις του Μπαχ, του Jacques Brel και της Piaf σε ηλεκτρονικές υφές, ακόμα και αναφορές στον Philippe Katerine, όλα παρουσιάστηκαν με παιγνιώδη διάθεση. Το κοινό παρακολουθούσε άλλοτε χαμογελώντας κι άλλοτε έκπληκτο, ενώ στο τέλος ξέσπασε σε δυνατό χειροκρότημα, αναγνωρίζοντας ότι βίωσε κάτι πρωτόγνωρο αλλά σίγουρα αξέχαστο. Οι Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας αποδεικνύουν σταθερά ότι η πόλη μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό πολιτιστικό πόλο στην Ελλάδα και διεθνώς, συνδυάζοντας την παράδοση με τον πειραματισμό και προσελκύοντας κοινό και καλλιτέχνες από κάθε γωνιά του πλανήτη.