Ας ταξιδέψουμε σε μοναστήρια της Ελλάδας με τους “Πρωταγωνιστές“, σε ένα οδοιπορικό ψυχής και πίστης τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας.
Ένα Προσκύνημα στον Άθλο του Ορθόδοξου Ασκητισμού
Καθώς η Μεγάλη Εβδομάδα πλησιάζει, οι καρδιές μας στρέφονται στον άθλο του Ορθόδοξου ασκητισμού. Οι «Πρωταγωνιστές», για μια ακόμη χρονιά, μας προσφέρουν σπάνιες εικόνες και συγκλονιστικές μαρτυρίες ανθρώπων που εγκατέλειψαν τα εγκόσμια και αφιέρωσαν τη ζωή τους στη λατρεία του Θεού.
Μέσα από την εξερεύνηση του Σταύρου Θεοδωράκη σε τρία μοναστήρια – στην ιστορική Μονή Παναγίας Υψενής στη Ρόδο, στην αναστηλωμένη Μονή Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω και στην απομονωμένη Μονή Παναγίας Ζερμπίτσας στον Ταΰγετο – αναδεικνύονται μοναδικές στιγμές του μοναχισμού στην Ελλάδα. Θα μπούμε σε ναούς και μεσαιωνικούς πύργους, θα περπατήσουμε σε περιβόλια και στάνες, και θα γνωρίσουμε τους ανθρώπους που αφιέρωσαν τη ζωή τους στην πίστη.
Μονή Παναγίας Υψενής: Ανάσταση από τις Στάχτες στη Ρόδο
Δύο χρόνια μετά την καταστροφική πυρκαγιά που άφησε ανεξίτηλα σημάδια στη Ρόδο, ο Σταύρος Θεοδωράκης επισκέπτεται τη Μονή Παναγίας Υψενής. Ο διεθνής τύπος ύμνησε την αυταπάρνηση των μοναχών που ρίσκαραν τη ζωή τους για να σώσουν το μοναστήρι τους. Σήμερα, ο τόπος ξαναγεννιέται, πρασινίζει και πάλι.
Στα χωράφια και τα εργαστήρια της Μονής, οι 21 αδελφές, με καταγωγή από την Ουγκάντα και τη Νέα Ζηλανδία, εργάζονται με θέρμη και χαμόγελο στα διακονήματα που όρισε η Ηγουμένη. Ο Σταύρος Θεοδωράκης τις παρακολουθεί να δημιουργούν παραδοσιακό μάτσι, κηραλοιφές με αγνά υλικά, εκλεκτό λιβάνι και περίτεχνα χρυσοκέντητα εκκλησιαστικά υφαντά, διατηρώντας την παράδοση και την τέχνη του μοναστηριού.
Μονή Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω: Ένα Έγκλημα κατά του Πολιτισμού και η Συγχώρεση
Στις ανατολικές πλαγιές του Ολύμπου, βρίσκεται το ανδρικό κοινόβιο της Μονής Αγίου Διονυσίου, ένα μέρος που κρύβει μια ιστορία καταστροφής και αναγέννησης. Το 1943, οι Γερμανοί ανατίναξαν τη μονή, ισοπεδώνοντάς την. Δεκαετίες αργότερα, ένας βετεράνος της Βέρμαχτ, που συμμετείχε στην καταστροφή, θέλοντας να εξιλεωθεί έστειλε στους μοναχούς φωτογραφίες και σχέδια της παλιάς μονής, βοηθώντας στην πιστή αναστήλωσή της.
Σήμερα, 28 μοναχοί έχουν δημιουργήσει μια νέα Μονή Αγίου Διονυσίου. Πολλοί χώροι παραμένουν άβατοι για τις γυναίκες, τηρώντας το Αγιορείτικο τυπικό. Στις εκτάσεις της μονής υπάρχουν στάνες, μαντριά, τυροκομείο και παρασκευαστήριο ταχινιού και φυστικοβούτυρου. Η κάμερα των «Πρωταγωνιστών» κατέγραψε ακόμη και γέννες από τη σπάνια ράτσα του μαύρου χοίρου.
Ανάμεσα στις εξομολογητικές μαρτυρίες, ξεχωρίζει ο μοναχός Δοσίθεος, ο οποίος περιγράφει την υπομονή που απαιτείται για να δημιουργηθεί ένα ψηφιδωτό. Αποκαλύπτει επίσης πώς ένα βιβλίο που νόμιζε ότι θα του αποκάλυπτε τα μυστικά του Ινδουισμού, τον έκανε να καταλάβει τον σκοπό της ζωής και τον οδήγησε να φορέσει το ράσο. Αυτή η ιστορία προσωπικής μεταμόρφωσης αναδεικνύει την δύναμη της πίστης και της αναζήτησης του θείου.
Μονή Παναγίας Ζερμπίτσας: Μια Όαση Γαλήνης στον Ταΰγετο
Πριν από εξήντα χρόνια, μια μικρή αδελφότητα μοναχών στάλθηκε σε μια βουνοκορφή του Ταΰγετου με σκοπό να αναζωογονήσει τη Μονή Ζερμπίτσας, που είχε ερημώσει.
Σήμερα, μια ακμάζουσα γυναικεία κοινότητα με εννέα μοναχές και μια δόκιμη, εμψυχώνει ένα μοναστήρι του 17ου αιώνα, χτισμένο πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου δωρικού ναού. Η αδελφή Μυροβλύτισσα, η μόνη που έχει απομείνει από την αρχική ομάδα, ξεναγεί τον Σταύρο Θεοδωράκη στις μικρές κατακόμβες της μονής, που παλιά χρησίμευαν ως στάβλοι και αποθήκες.
Η αδελφή Χριστοδούλη, ενώ πλέκει ένα κομποσκοίνι, εξηγεί πως «Όσο πιο λίγα βιώσεις έξω στον κόσμο, τόσο πιο καλά νιώθεις μετά εδώ». Τα κομποσκοίνια, που πολλοί φορούν ως βραχιόλια, εδώ χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση των προσευχών. «Κάθε κόμπος έχει εννέα στροφές, συμβολίζοντας τα εννέα τάγματα των αγγέλων», εξηγεί.
Αυτά και άλλα πολλά στις εκπομπές «Πρωταγωνιστές», που θα προβληθούν Μέγάλη Δευτέρα, Μεγάλη Τρίτη και Μεγάλη Τετάρτη στις 23:50.