Ένα φλέγον ζήτημα που άγγιξε την ηθική και την δεοντολογία της δημόσιας κριτικής, ξέσπασε στα social media, αναδεικνύοντας την ένταση μεταξύ του Γιώργου Καρκά και του Σπύρου Μπιμπίλα, με επίκεντρο τις πρόσφατες δηλώσεις του τελευταίου περί φερόμενων «διαγραφών» στο αρχείο της ΕΡΤ.
Η Αμφιλεγόμενη Δήλωση του Σπύρου Μπιμπίλα: Το Χαμένο Σίριαλ και οι «Υπεύθυνοι» Διαγραφείς
Η διαμάχη πυροδοτήθηκε από τις δηλώσεις του προέδρου του ΣΕΗ, Σπύρου Μπιμπίλα, οι οποίες ακούστηκαν αρχικά στο podcast του Κώστα Γαζέτη. Ο κ. Μπιμπίλας, αναφερόμενος στην τηλεοπτική σειρά «Άθλιοι των Αθηνών», στην οποία είχε συμμετάσχει, εξέφρασε την άποψη ότι το έργο έχει «διαγραφεί» από το πολύτιμο αρχείο της ΕΡΤ. Μάλιστα, απέδωσε αυτή την απώλεια σε συγκεκριμένους υπαλλήλους, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Με ρώτησαν αν ήμουν ηθοποιός κι αμφέβαλαν, ενώ το σίριαλ έχει χαθεί από το αρχείο της ΕΡΤ εξαιτίας ανθρώπων που το διέγραψαν εν γνώσει τους».
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σε μεταγενέστερη διευκρίνιση στην εκπομπή της Φαίης Σκορδά, ο κ. Μπιμπίλας επισήμανε ότι οι αναφορές του αφορούσαν πρόσωπα που σήμερα δεν βρίσκονται εν ζωή. Αυτή η διευκρίνιση, ωστόσο, αντί να κατευνάσει τα πνεύματα, φαίνεται να πυροδότησε περαιτέρω την αντιπαράθεση.
Η Σκληρή Αντίδραση του Γιώργου Καρκά: Το Ηθικό Δίλημμα της Κριτικής στους Νεκρούς
Ο γνωστός ηθοποιός και σεναριογράφος, Γιώργος Καρκάς, ο οποίος δεν φημίζεται για το γεγονός ότι μασάει τα λόγια του, αντέδρασε έντονα στις δηλώσεις του Σπύρου Μπιμπίλα, επιλέγοντας τα social media ως το βήμα της απάντησής του. Ο κ. Καρκάς όχι μόνο επέκρινε τη φράση του Μπιμπίλα περί «ηλίθιων υπαλλήλων της ΕΡΤ», αλλά έθεσε και ένα βαθύτερο ηθικό ζήτημα σχετικά με τη δημόσια κριτική προς πρόσωπα που έχουν φύγει από τη ζωή. Συγκεκριμένα, ο Γιώργος Καρκάς σχολίασε με αιχμηρό τόνο:
- «ΤΙ ΕΙΠΕ ΠΑΛΙ; Αναφορικά με τη φράση που χρησιμοποίησε για τα πρόσωπα της ΕΡΤ, αποκάλεσε τους υπαλλήλους “ηλίθιους” και όταν του ζητήθηκε να ζητήσει συγγνώμη απάντησε: “Από ποιον; Από τους νεκρούς;”.
- Λες και οι νεκροί είτε τους βρίζουμε, είτε τους ζητάμε χρήματα μέσω αγωγών, όπως έγινε πρόσφατα με έναν ποινικολόγο που πέθανε. Δηλαδή, τους νεκρούς μόνο τους επικρίνουμε ή τους «εκμεταλλευόμαστε», αλλά δεν ζητάμε ποτέ μια συγγνώμη.»
Η παρέμβαση του Καρκά αναδεικνύει την πολυπλοκότητα του ζητήματος: είναι αποδεκτή η απόδοση ευθυνών σε νεκρούς; Υπάρχουν όρια στην κριτική, ακόμα και όταν αυτή αφορά ιστορικά γεγονότα ή πράξεις ατόμων που δεν μπορούν πλέον να υπερασπιστούν τον εαυτό τους;
Η Σημασία της Διατήρησης του Τηλεοπτικού Αρχείου και ο Σεβασμός στην Ιστορία της ΕΡΤ
Πέρα από την προσωπική αντιπαράθεση, η συγκεκριμένη συζήτηση υπογραμμίζει με έμφαση τη ζωτική σημασία της διατήρησης του τηλεοπτικού αρχείου της ΕΡΤ. Αυτό το αρχείο δεν είναι απλώς μια συλλογή παλαιών εκπομπών, αλλά αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, ένα χρονολόγιο της ελληνικής κοινωνίας και τέχνης μέσα από την τηλεοπτική παραγωγή. Η απώλεια οποιουδήποτε μέρους του –είτε λόγω τεχνικών αδυναμιών, είτε, όπως υποστηρίχθηκε, λόγω ανθρωπίνων παρεμβάσεων– συνιστά απώλεια για το σύνολο
Ταυτόχρονα, δεσπόζουσα θέση στη συζήτηση καταλαμβάνει το ζήτημα του σεβασμού προς όλους όσοι συνέβαλαν στην ιστορία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, ανεξαρτήτως του αν βρίσκονται εν ζωή. Η δημιουργία και η διατήρηση ενός τόσο τεράστιου αρχείου απαιτούσε και απαιτεί σκληρή δουλειά, αφοσίωση και συστηματική προσπάθεια από
πλήθος ανθρώπων. Η συζήτηση αυτή μας υπενθυμίζει ότι η ιστορία της ΕΡΤ είναι ιστορία προσώπων, έργων και συλλογικής προσπάθειας, και απαιτεί την ανάλογη εκτίμηση.