Η τηλεοπτική δεοντολογία και τα όρια της εκπομπής ζωντανού προγράμματος βρίσκονται ξανά στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου, μετά από δύο περιστατικά που προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις και προβληματισμό για τον τρόπο παρουσίασης και τη συμπεριφορά των καλεσμένων. Οι πρόσφατες εξελίξεις αναδεικνύουν την πίεση που δέχονται οι παραγωγές να ισορροπήσουν μεταξύ της επιθυμίας για τηλεθέαση και της ανάγκης για σεβασμό προς το κοινό και τους θεσμούς.

Οι “απρόβλεπτες” στιγμές της ζωντανής τηλεόρασης

Δύο περιστατικά απασχόλησαν έντονα την επικαιρότητα και τις συζητήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

• Το πρώτο αφορά στην αιφνίδια αποχώρηση του Βαγγέλη Σερίφη από την εκπομπή του Κωνσταντίνου Μπογδάνου στο Open TV. Αν και οι ακριβείς λόγοι δεν έχουν διευκρινιστεί πλήρως, η αποχώρηση αυτή υποδηλώνει πιθανές διαφωνίες ή εντάσεις που μπορούν να προκύψουν σε ζωντανές εκπομπές.
• Το δεύτερο και πιο πολυσυζητημένο ήταν η κίνηση του Σταύρου Μπαλάσκα, συνδικαλιστή αστυνομικού, να σηκώσει τη μπλούζα του στον αέρα του ΑΝΤ1, κατά τη διάρκεια της εκπομπής «Πρωινό». Αυτή η κίνηση, που αποκάλυψε το τριχωτό του σώμα, προκάλεσε άμεσα σοκ και ποικίλες αντιδράσεις.

Η αντίδραση της τηλεοπτικής κοινότητας και του κοινού

Η κίνηση του Σταύρου Μπαλάσκα είχε άμεσο αντίκτυπο:

* Η παρουσιάστρια του Alpha, Κατερίνα Καινούργιου, εξέφρασε τον σοκ της, δηλώνοντας ότι «έπαθα σοκ και δεν μου άρεσε καθόλου». Παράλληλα, τόνισε πως γνώριζε τον κ. Μπαλάσκα ως έναν επαγγελματία με σοβαρότητα και οικογενειάρχη, εκφράζοντας τη λύπη της για τα χυδαία σχόλια που ακολούθησαν στα social media.
* Από τις πληροφορίες που επικαλέστηκε η Κατερίνα Καινούργιου, το Open TV δυσανασχέτησε με το περιστατικό, υποδηλώνοντας ότι τέτοιες ενέργειες μπορεί να έχουν συνέπειες στις συνεργασίες των προσώπων με τα κανάλια.
* Το σύνολο των εκπομπών και οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σχολίασαν αρνητικά το περιστατικό, θέτοντας ζητήματα ορίων και σεβασμού προς την τηλεοπτική πλατφόρμα και το κοινό.

Ανάλυση: Όρια δεοντολογίας και ηθικής στην τηλεόραση

Η ζωντανή τηλεόραση, εκ φύσεως, φέρει τον κίνδυνο του απρόβλεπτου. Ωστόσο, τα πρόσφατα περιστατικά αναδεικνύουν την ανάγκη για σαφείς οδηγίες και αυτοσυγκράτηση από τους καλεσμένους. Η τηλεοπτική εμφάνιση, ιδίως σε εκπομπές πανελλαδικής εμβέλειας, δεν είναι απλώς μια ατομική πράξη, αλλά μια πράξη που αντικατοπτρίζει τόσο το ίδιο το πρόσωπο όσο και το κανάλι που το φιλοξενεί.

Ένα φαινόμενο που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια είναι η τάση για εντυπωσιασμό, με στόχο την αύξηση της τηλεθέασης ή τη δημιουργία viral περιεχομένου. Αυτό, όμως, εγκυμονεί τον κίνδυνο υπέρβασης της δεοντολογίας και της κοινής αίσθησης. Η αναζήτηση της επικαιρότητας και της πρωτοτυπίας δεν θα πρέπει να οδηγεί σε πράξεις που υποβαθμίζουν το μέσο ή προσβάλλουν τους τηλεθεατές.

Η ευθύνη των καναλιών και των συντελεστών

Στην εποχή της άμεσης διάδοσης πληροφοριών μέσω των social media, μία στιγμή απροσεξίας ή μια ακατάλληλη κίνηση μπορεί να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται όχι μόνο η εικόνα του ατόμου αλλά και η φήμη του τηλεοπτικού σταθμού. Είναι κρίσιμο οι τηλεοπτικοί σταθμοί να διαθέτουν αυστηρά πρωτόκολλα για τη συμπεριφορά των καλεσμένων και να παρεμβαίνουν άμεσα όταν αυτά παραβιάζονται. Επιπλέον, οι ίδιοι οι καλεσμένοι φέρουν την ευθύνη να κατανοούν το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται και να σέβονται τους κανόνες της τηλεοπτικής παρουσίας. Τοποθετώμενο στο ευρύτερο πλαίσιο της δημόσιας εικόνας, τέτοιου είδους συμβάντα μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες στην επαγγελματική πορεία των εμπλεκομένων, ακόμα και αν θεωρηθούν από κάποιους ως “αθώα” ή αυθόρμητα.