Μια νέα, ενδιαφέρουσα επιστημονική μελέτη φωτίζει μια ανησυχητική σύνδεση ανάμεσα σε μια διαδεδομένη σύγχρονη συνήθεια και ένα δυσάρεστο ιατρικό πρόβλημα.
Η Ψηφιακή Εποχή και οι… Αιμορροΐδες: Μια Ανησυχητική Σύνδεση
Η χρήση του κινητού τηλεφώνου κατά την παραμονή στην τουαλέτα, μια ολοένα και πιο κοινή πρακτική στη σύγχρονη καθημερινότητα, συνδέεται άμεσα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αιμορροΐδων, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στις 3 Σεπτεμβρίου στο αναγνωρισμένο επιστημονικό περιοδικό PLOS One, αποκαλύπτει ότι οι χρήστες κινητών συσκευών στην τουαλέτα είναι 46% πιο πιθανό να εμφανίσουν αιμορροΐδες σε σύγκριση με αυτούς που δεν έχουν αυτή τη συνήθεια.
Η έρευνα, η οποία διεξήχθη στο Beth Israel Deaconess Medical Center της Βοστώνης, εξέτασε τις συνήθειες 125 ενηλίκων που υποβλήθηκαν σε κολονοσκοπήσεις. Διαπιστώθηκε ότι σχεδόν τα δύο τρίτα των συμμετεχόντων παραδέχτηκαν ότι χρησιμοποιούν το κινητό τους τηλέφωνο στην τουαλέτα. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι χρήστες κινητών τείνουν να παραμένουν στην τουαλέτα σημαντικά περισσότερο, συχνά επί πέντε λεπτά ή και παραπάνω ανά επίσκεψη. Επιπλέον, οι ίδιοι χρήστες ανέφεραν γενικά μειωμένη σωματική δραστηριότητα, υποδεικνύοντας ότι τόσο οι συνήθειες στην τουαλέτα όσο και ο συνολικός τρόπος ζωής μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο των αιμορροΐδων.
Γιατί η Παρατεταμένη Παραμονή Προκαλεί Πρόβλημα;
Ο ιατρός Michael J. Allen, ειδικός στην οικογενειακή ιατρική στο Houston Methodist Clear Lake, ο οποίος δεν συμμετείχε στην παρούσα μελέτη αλλά ειδικεύεται στο πεδίο, εξηγεί ότι η παρατεταμένη παραμονή στην τουαλέτα ασκεί πίεση στις φλέβες του ορθού. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε στο Healthline: «Το αίμα τείνει να λιμνάζει, και αυτό το πρήξιμο καθιστά τις αιμορροΐδες πιο πιθανές. Σκεφτείτε το σαν να φράζετε έναν λάστιχο κήπου—όσο περισσότερο το κάνετε, τόσο περισσότερη αντίθλιψη συσσωρεύεται».
Η σύγχρονη στάση σώματος, με το κεφάλι σκυμμένο προς την οθόνη του κινητού, επιδεινώνει την κατάσταση. Η ιατρός Snieguole Geige από την It’s Me & You Clinic, επίσης μη συμμετέχουσα στη μελέτη, τόνισε ότι αυτή η συγκεκριμένη στάση «προκαλεί συνεχή πίεση στις ευαίσθητες φλέβες, οδηγώντας σε διόγκωση και αυξάνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης αιμορροΐδων». Διευκρίνισε δε ότι «δεν μπορεί να συγκριθεί με το κάθισμα σε μια καρέκλα, όπου η λεκάνη έχει κάποια στήριξη. Καθώς η πίεση επιμένει λεπτό προς λεπτό, συχνά χωρίς καν να το αντιλαμβάνεστε, αυτά τα αγγειακά μαξιλάρια διογκώνονται και τεντώνονται».
Οι κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση αιμορροΐδων είναι οτιδήποτε αυξάνει την πίεση στο κατώτερο ορθό. Σύμφωνα με τον ιατρό Allen, αυτοί περιλαμβάνουν:
- τη δυσκοιλιότητα
- την έκταση κατά την αφόδευση
- την πολύωρη καθιστική στάση (είτε στην τουαλέτα είτε στο γραφείο)
- την εγκυμοσύνη
- τη χρόνια διάρροια
- τις δίαιτες με χαμηλές φυτικές ίνες
«Όλα αυτά προκαλούν πρήξιμο και διόγκωση των φλεβών, και αυτό είναι που δημιουργεί τις αιμορροΐδες», πρόσθεσε.
Συμπτώματα που Απαιτούν Προσοχή
Ενώ συνήθειες όπως το scrolling μπορούν να καταστήσουν τις αιμορροΐδες πιο πιθανές, είναι σημαντικό να αναγνωρίζονται έγκαιρα τα σημάδια, ώστε να γνωρίζει κανείς πότε αρκεί η αυτοφροντίδα και πότε είναι ώρα να αναζητήσει ιατρική συμβουλή.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι παρατηρούν φαγούρα, κάποια δυσφορία ή πρήξιμο γύρω από τον πρωκτό, και μερικές φορές λίγο αίμα μετά την αφόδευση», δήλωσε η Geige. «Ορισμένοι ασθενείς αναπτύσσουν επίσης ένα οδυνηρό εξόγκωμα που μπορεί εύκολα να ψηλαφιστεί». Αν και για τους περισσότερους, οι αιμορροΐδες είναι απλώς μια δυσάρεστη ενόχληση που μπορεί να προκαλέσει αμηχανία, υπάρχουν σοβαρά συμπτώματα που πρέπει να προβληματίσουν.
Ο ιατρός Allen συμβουλεύει να επισκεφθείτε τον γιατρό σας εάν αντιμετωπίσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:
- Επίμονη ή έντονη αιμορραγία
- Ο πόνος δεν βελτιώνεται με εξωχρηματιστηριακά μέτρα
- Τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από μία εβδομάδα
- Σκούρα, μαύρα ή σαν πίσσα κόπρανα
Πρόληψη και Αντιμετώπιση: Απλές Αλλαγές με Μεγάλο Αντίκτυπο
Η αποφυγή χρήσης του τηλεφώνου στην τουαλέτα είναι η πιο προφανής επιλογή για τη μείωση του κινδύνου αιμορροΐδων. Ωστόσο, ακόμη και αν το κινητό σάς ακολουθεί και εκεί, υπάρχουν μέτρα που μπορείτε να λάβετε. Η ιατρός Geige συνιστά την τοποθέτηση ενός μικρού υποπόδιου κάτω από τα πόδια σας. «Αυτό σηκώνει ελαφρώς τα γόνατά σας, τοποθετώντας το σώμα σας σε καλύτερη θέση για αφόδευση, χωρίς να χρειάζεται να ζοριστείτε», εξήγησε.
Ένας από τους καλύτερους τρόπους πρόληψης είναι η διατροφή. Ο ιατρός Allen τονίζει ότι μια δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες είναι συχνά το κλειδί. «Μια δίαιτα υψηλή σε φυτικές ίνες μαλακώνει τα κόπρανα και τα κάνει πιο εύκολα να περάσουν, μειώνοντας την καταπόνηση, ενώ οι επεξεργασμένες τροφές με χαμηλές ίνες μπορούν να επιδεινώσουν τη δυσκοιλιότητα», είπε. Συνιστά την κατανάλωση περίπου 25-30 γραμμαρίων φυτικών ινών ημερησίως, από φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά ολικής άλεσης.
Η ενυδάτωση είναι επίσης ζωτικής σημασίας. «Χωρίς επαρκή υγρά, οι ίνες μπορούν να “στεγνώσουν τα πράγματα” εκεί κάτω αντί να βοηθήσουν», σημείωσε η Geige. «Προσπαθώ να πίνω νερό τακτικά καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και προτείνω στους ασθενείς να το συνδέσουν με τα γεύματα. Απλώς πίνοντας ένα ποτήρι με το πρωινό, το μεσημεριανό και το βραδινό μπορεί να κάνει μια πραγματική αλλαγή με τον καιρό».
Τέλος, και οι δύο ειδικοί συμφώνησαν ότι η σωματική άσκηση μπορεί να συμβάλει στην κανονικότητα του εντέρου και να μειώσει τον κίνδυνο δυσκοιλιότητας. Ακόμη και το ήπιο περπάτημα είναι ευεργετικό. «Εάν σηκώνετε βαριά αντικείμενα, βεβαιωθείτε ότι λυγίζετε στα γόνατα και διατηρείτε την πλάτη σας ίσια. Διαφορετικά, ασκείτε πίεση ακριβώς εκεί που δεν χρειάζεται», συμβούλεψε η Geige.
Επιλογές Θεραπείας
Οι αιμορροΐδες μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα στις περισσότερες περιπτώσεις. Ο ιατρός Allen εξηγεί ότι «οι ήπιες περιπτώσεις συχνά βελτιώνονται με εξωχρηματιστηριακές κρέμες ή υπόθετα. Τα λουτρά Sitz μπορούν επίσης να είναι χρήσιμα, ενώ οι κρύες κομπρέσες μπορούν να ανακουφίσουν το πρήξιμο». Για τον πόνο, συνέστησε από του στόματος αναλγητικά όπως η ιβουπροφαίνη ή η ακεταμινοφένη.
Ενώ οι περισσότερες ήπιες περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι, ιατρικές διαδικασίες μπορεί να είναι απαραίτητες εάν τα συμπτώματα είναι σοβαρά ή υποτροπιάζοντα, η αιμορραγία είναι σημαντική και η συντηρητική θεραπεία έχει αποτύχει.
«Οι διαδικασίες μπορεί να περιλαμβάνουν απολίνωση με ελαστικές ζώνες (rubber band ligation), σκληροθεραπεία ή χειρουργική αφαίρεση (αιμορροϊδεκτομή). Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η χειρουργική επέμβαση είναι σπάνια και προορίζεται για επίμονες περιπτώσεις», δήλωσε ο Allen.
Οι αιμορροΐδες, αν και πολύ συχνές, μπορούν να προληφθούν ή να ελεγχθούν με μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Το βασικό μήνυμα είναι σαφές: καταναλώστε περισσότερες φυτικές ίνες, πίνετε περισσότερο νερό και περιορίστε τον χρόνο που περνάτε με το κινητό στην τουαλέτα.