Η διακεκριμένη ηθοποιός Σμαράγδα Αδαμοπούλου, σε μια εις βάθος συνέντευξη στο περιοδικό Gala, αναλύει με οξυδέρκεια τις διαχρονικές προεκτάσεις της θυματοποίησης της γυναίκας, συνδέοντας το χθες με το σήμερα και προσφέροντας μια διεισδυτική ματιά στην κοινωνική μας εξέλιξη.
Η Πατριαρχία και η «Επίφαση Ελευθερίας» της Σύγχρονης Γυναίκας
Η Σμαράγδα Αδαμοπούλου, με αφορμή το περιεχόμενο της νέας σειράς του ALPHA που πραγματεύεται τη θέση της γυναίκας στο παρελθόν, θέτει ευθέως το ερώτημα για το αν και πόσο έχουν αλλάξει οι κοινωνικές δομές αναφορικά με τη γυναικεία θυματοποίηση. Η απάντησή της είναι περίπλοκη και ενδεικτική της διαχρονικότητας του ζητήματος.
«Δυστυχώς, έχουμε γίνει μάρτυρες πολλές φορές στην Ιστορία όσο αφορά την εργαλειοποίηση του γυναικείου σώματος», δηλώνει χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας πώς άνδρες «αποφάσιζαν για τις γυναίκες ακόμα και για το πώς θα γεννήσουν ή δεν θα γεννήσουν». Αυτή η παραδοχή αναδεικνύει την ιστορική διάσταση του ελέγχου επί του γυναικείου σώματος, ένα θέμα που παραμένει επίκαιρο στο διάλογο για τα δικαιώματα των γυναικών.
Ωστόσο, η κριτική της δεν περιορίζεται στο παρελθόν. Η κυρία Αδαμοπούλου τονίζει ότι οι γυναίκες «υπήρξαν θύματα τότε, όμως είναι και τώρα, αλλά με διαφορετικό πρόσημο». Εντοπίζει μια νέα μορφή θυματοποίησης στην «επίφαση της ελευθερίας» που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη εποχή, όπου οι ίδιες οι γυναίκες «έχουν πέσει ως προς αυτό θύματα και ίδιες οι γυναίκες ανακυκλώνοντας θεωρήσεις πατριαρχικές». Αυτή η παρατήρηση υποδηλώνει μια εσωτερικευμένη πατριαρχία, όπου τα πρότυπα και οι προσδοκίες, ακόμα και στο πλαίσιο της «ελευθερίας», μπορεί να οδηγούν σε αυτο-περιορισμούς ή σε μια συνεχή προσπάθεια συμμόρφωσης με εξωτερικούς κανόνες.
Η ηθοποιός, ως πρόσωπο που το επάγγελμά της «συνδέεται άμεσα με την εικόνα, ενίοτε πλασματική», επισημαίνει και την πίεση που δέχονται οι ίδιοι οι καλλιτέχνες να παρουσιάζουν και να υπόκεινται σε κριτική, φέρνοντας έτσι το θέμα της δημόσιας εικόνας της γυναίκας στο προσκήνιο.
Η Διαχρονική Αξία των Ταινιών του ’50 και του ’60: Η Γλώσσα ως Κληρονομιά
Ερωτηθείσα για το τι καθιστά τις ταινίες του ’50 και του ’60, με θεματική παρόμοια με τη νέα σειρά του ALPHA, τόσο διαχρονικές, η Σμαράγδα Αδαμοπούλου αποστασιοποιείται από μια απλή νοσταλγία για το παρελθόν.
«Δεν είμαι νοσταλγός της παλιάς εποχής», ξεκαθαρίζει, εστιάζοντας σε ένα πολύ συγκεκριμένο και κρίσιμο στοιχείο: τη γλώσσα. «Πιστεύω ότι εν μέρει η διαχρονικότητά τους έχει να κάνει με τη γλώσσα που όσο πάει φθίνει, βιάζεται και γελοιοποιείται». Αυτή η διαπίστωση είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς αναδεικνύει τον ρόλο της καθαρότητας, της πλούσιας έκφρασης και της ακρίβειας της γλώσσας στη διαμόρφωση διαχρονικών έργων τέχνης. Η απαξίωση της γλώσσας στη σύγχρονη επικοινωνία, ιδίως στην ψηφιακή εποχή, αποτελεί ένα ευρύτερο κοινωνικό ζήτημα που επηρεάζει και την καλλιτεχνική παραγωγή.
Η αγάπη του κοινού για αυτές τις ταινίες, σύμφωνα με την Αδαμοπούλου, έγκειται «στο εξαιρετικό τους κείμενο που αντανακλούσε την εποχή και ερχόταν ως απάντηση στις απαιτήσεις της κοινωνίας». Αυτό καταδεικνύει ότι η τέχνη, πέρα από την ψυχαγωγία, λειτουργεί και ως καθρέφτης της κοινωνίας, προσφέροντας σχολιασμό και διάλογο επί των ζητημάτων της εποχής της.
Οι Απλές Χαρές της Ζωής: Μαγειρική, Φροντίδα και Ευγένεια
Πέρα από τις κοινωνικές και καλλιτεχνικές της αναλύσεις, η Σμαράγδα Αδαμοπούλου μοιράζεται και μια πιο προσωπική πτυχή της ζωής της, αυτή των «απλών χαρών» και της φιλοσοφίας ζωής της, με την μαγειρική να κατέχει κεντρική θέση.
«Το φαγητό μού δίνει χαρά», ομολογεί, εξηγώντας τη διπλή του σημασία: «Κυριολεκτικά γιατί είναι μια άμεση και γρήγορη απόλαυση, μεταφορικά επειδή λειτουργεί ως ένα μέσο φροντίδας, βαθιάς αγάπης και εγκάρδιας προσφοράς στον άλλον». Η μαγειρική, λοιπόν, υπερβαίνει την απλή ανάγκη για τροφή και μετατρέπεται σε μια πράξη αγάπης και επικοινωνίας.
Η ευτυχία για την ίδια συμπυκνώνεται σε μια εικόνα: «ένα σπίτι με αγαπημένους μου ανθρώπους, γεμάτο μυρωδιές από φαγητά που έχω μαγειρέψει, περιτριγυρισμένη από τις γατούλες μου». Αυτή η περιγραφή αποκαλύπτει μια βαθιά ανάγκη για οικειότητα, θαλπωρή και προσωπική σύνδεση.
Κλείνοντας, η ηθοποιός επισημαίνει δύο αρετές που θεωρεί «τις πιο πολύτιμες στον άνθρωπο»: την ευγένεια και τη γενναιοδωρία. Αυτές οι αρχές συνοψίζουν μια φιλοσοφία ζωής που βασίζεται στον σεβασμό, την προσφορά και την ενσυναίσθηση, αποτελώντας ένα ηθικό πυξίδα σε έναν κόσμο που συχνά μοιάζει να τις στερείται.