Μια ανησυχητική μετατόπιση στην πολιτική εμβολιασμών κατά της COVID-19 στις ΗΠΑ, με τους ειδικούς να προειδοποιούν για πιθανή αύξηση των κρουσμάτων και την ανάδυση παραμελημένων ασθενειών. Η επιστροφή των «παλιών, κακών ημερών» μοιάζει να είναι προ των πυλών.
Νέα δεδομένα στους εμβολιασμούς COVID-19: Ανησυχία για τους ευάλωτους πληθυσμούς
Η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ενέκρινε επικαιροποιημένα εμβόλια κατά της COVID-19 για το φθινόπωρο, ωστόσο οι ομοσπονδιακές υγειονομικές αρχές προχώρησαν σε σημαντικές αλλαγές στον καθορισμό των δικαιούχων. Αυτή η εξέλιξη, σε συνδυασμό με την εμφάνιση της νέας υποπαραλλαγής «Stratus» της Όμικρον, δημιουργεί ένα κλίμα έντονης ανησυχίας στους κύκλους των εμπειρογνωμόνων. Οι νέες αυτές πολιτικές αναμένεται να θέσουν εκατομμύρια Αμερικανούς εκτός του προγράμματος εμβολιασμού, με σοβαρές συνέπειες για τη δημόσια υγεία.
Συγκεκριμένα, η FDA θέτει περιορισμούς, καθιστώντας τα εμβόλια διαθέσιμα μόνο σε «υψηλού κινδύνου» νεαρούς ενήλικες και παιδιά με τουλάχιστον μία χρόνια πάθηση, όπως η παχυσαρκία ή το άσθμα. Επιπλέον, τα παιδιά κάτω των 5 ετών δεν θα έχουν πλέον πρόσβαση στο εμβόλιο της Pfizer, ενώ θα είναι επιλέξιμα για αυτά της Moderna και της Novavax. Αυτή η αλλαγή έρχεται σε αντίθεση με τις συστάσεις μεγάλων ιατρικών οργανώσεων, όπως το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας (ACC), που συνιστά τον εμβολιασμό κατά των αναπνευστικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της COVID-19, για άτομα με καρδιαγγειακά νοσήματα.
Η μετατόπιση της πολιτικής ξεκίνησε τον Μάιο, όταν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) και η FDA έπαψαν να συνιστούν το εμβόλιο COVID-19 σε υγιείς ενήλικες κάτω των 65 ετών, σε εγκύους και σε υγιή παιδιά. Ακολούθησε η ανακοίνωση του Υπουργού Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών, Robert F. Kennedy Jr., στις αρχές Αυγούστου, για την περικοπή 500 εκατομμυρίων δολαρίων από προγράμματα ανάπτυξης εμβολίων mRNA, ενώ επανασυστάθηκε και η «Task Force on Safer Childhood Vaccines», κίνηση που πολλοί ειδικοί φοβούνται ότι θα οδηγήσει σε πολιτικές ενάντια στον εμβολιασμό. Οι εξελίξεις αυτές συμβαίνουν σε μια περίοδο που ο αριθμός των παιδιών που δεν έχουν λάβει τα συνιστώμενα εμβόλια έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, ενώ τα κρούσματα ιλαράς στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι τα υψηλότερα των τελευταίων 33 ετών.
«Με λιγότερους εμβολιασμένους, μπορούμε να αναμένουμε αύξηση των νοσηλειών, των εισαγωγών σε μονάδες εντατικής θεραπείας, ακόμη και των θανάτων κατά την επερχόμενη χειμερινή περίοδο», δηλώνει ο William Schaffner, MD, ειδικός στις λοιμώδεις νόσους και καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt. Η Danelle Fisher, MD, παιδίατρος στο Providence Saint John’s Health Center, προσθέτει: «Είναι μια πραγματικά τρομακτική πρόταση το ότι
Περιορισμός των εμβολίων COVID-19: Πιθανή αύξηση κρουσμάτων
Ενώ η ακριβής ημερομηνία διάθεσης της νέας παρτίδας εμβολίων COVID-19 παραμένει αβέβαιη, εκτιμάται ότι θα είναι διαθέσιμα περίπου στα μέσα Σεπτεμβρίου. Τα νέα εμβόλια αναμένεται να περιέχουν επικαιροποιημένες φόρμουλες για την καταπολέμηση των τελευταίων στελεχών του ιού. Ωστόσο, η ανησυχία δεν έγκειται στην παραγωγή, αλλά στην πρόσβαση και την προθυμία του κοινού.
Ο Steven Jensen, MD, παιδίατρος και ιατρικός διευθυντής Γενικής Παιδιατρικής στο Miller Children’s & Women’s Hospital, επισημαίνει ότι η παραγωγή έχει αυξηθεί και οι περισσότερες φαρμακαποθήκες και ιατρεία θα πρέπει να έχουν επαρκή αποθέματα. Το μεγαλύτερο ζήτημα, ωστόσο, είναι το αν οι άνθρωποι θα θελήσουν να εμβολιαστούν, δεδομένων των αλλαγών στις συστάσεις. «Η δυσκολία δεν θα είναι η έλλειψη διαθέσιμων εμβολίων», δήλωσε ο Jensen. «Πιστεύω ότι η κύρια δυσκολία θα είναι η κόπωση από τον εμβολιασμό, καθώς οι άνθρωποι θα είναι λιγότερο πρόθυμοι να λάβουν επικαιροποιημένες ενισχυτικές δόσεις, οδηγώντας σε χαμηλότερη ζήτηση. Επίσης, υπάρχει σημαντική παραπληροφόρηση και δυσπιστία σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την προθυμία των ασθενών να λάβουν αυτό το εμβόλιο».
Περαιτέρω επιπλοκές προκύπτουν από το γεγονός ότι σε 18 πολιτείες και στην Ουάσινγκτον, D.C., η αρμοδιότητα των φαρμακείων να εμβολιάζουν συνδέεται με τις οδηγίες του CDC. Αυτό σημαίνει ότι οι φαρμακοποιοί σε αυτές τις περιοχές ενδέχεται να είναι επιφυλακτικοί στην χορήγηση εμβολίων σε άτομα που δεν είναι τουλάχιστον 65 ετών ή δεν έχουν υποκείμενα νοσήματα. Δεδομένου ότι σχεδόν το 90% των δόσεων εμβολίου COVID-19 κατά τη διάρκεια της σεζόν 2024–2025 χορηγήθηκαν σε φαρμακεία, αυτή η πολιτική μπορεί να έχει ευρείες συνέπειες.
Ένας ακόμα προβληματισμός είναι ότι υγιή άτομα που φροντίζουν ευάλωτους πληθυσμούς ενδέχεται να μην μπορούν να εμβολιαστούν. Ο Jake Scott, MD, ειδικός στις λοιμώδεις νόσους στο Πανεπιστήμιο του Stanford, επισημαίνει ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες ενδέχεται επίσης να απαιτούν από άτομα που δεν πληρούν τις οδηγίες του CDC να πληρώνουν για τους εμβολιασμούς τους. «Δημιουργούμε ένα σύστημα όπου η ικανότητά σας να προστατεύσετε τον εαυτό σας και την οικογένειά σας εξαρτάται από την ικανότητά σας να πληρώσετε», δήλωσε.
Η Fisher τονίζει ότι τα υγιή βρέφη, καθώς και τα άτομα που υποβάλλονται σε θεραπεία για καρκίνο και εκείνα με υποκείμενα ιατρικά νοσήματα, θα διατρέχουν κίνδυνο. Αυτό, λέει, θα επηρεάσει τους πάντες. «Οι πιο ευάλωτοι θα είναι αυτοί που θα πληγούν πρώτοι», πρόσθεσε η Fisher. Ο Scott σημειώνει ότι η αύξηση των κρουσμάτων COVID θα έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την κοινωνία. «Όταν τα ποσοστά εμβολιασμού μειώνονται, οι ιοί δεν επηρεάζουν μόνο τους ανεμβολίαστους», είπε. «Εξαπλώνονται στα σχολεία, κατακλύζουν τα νοσοκομεία και θέτουν σε κίνδυνο τους ευάλωτους ανθρώπους. Προκαλούμε μόνοι μας προβλέψιμες επιδημίες».
Η έρευνα για τα εμβόλια mRNA και ο κίνδυνος εξάπλωσης ασθενειών
Η περικοπή της χρηματοδότησης για την έρευνα mRNA, όπως ανακοινώθηκε από τον Robert F. Kennedy Jr., προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία στους επιστημονικούς κύκλους. Τα εμβόλια mRNA, όπως αυτά των Pfizer και Moderna, λειτουργούν εισάγοντας στο ανοσοποιητικό σύστημα ένα αντιγόνο με έναν μοναδικό τρόπο: αντί να χρησιμοποιούν μία εξασθενημένη ή ανενεργή μορφή ενός παθογόνου, διδάσκουν τα κύτταρα του σώματος πώς να παράγουν προσωρινά ένα αντιγόνο.
Ο Dr. Jensen υπογραμμίζει: «Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η τεχνολογία mRNA έχει δυναμικό πέρα από τα εμβόλια, συμπεριλαμβανομένης της εξατομικευμένης θεραπείας καρκίνου, της επεξεργασίας γονιδίων και της θεραπείας γενετικών διαταραχών. Η μείωση της χρηματοδότησης για την ανάπτυξη εμβολίων mRNA μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην επιστηχανική πρόοδο στην εύρεση νέων καινοτόμων θεραπειών για αυτές τις ποικίλες ασθένειες και στην προετοιμασία μας για μελλοντικές αναδυόμενες ασθένειες».
Η απόφαση του Kennedy να περικόψει τη χρηματοδότηση, επικαλούμενος ότι τα εμβόλια mRNA «αποτυγχάνουν να προστατεύσουν» από αναπνευστικές ασθένειες, αμφισβητείται έντονα από τους ειδικούς. Ο Dr. Scott σχολιάζει: «Είναι μια απόφαση μισού δισεκατομμυρίου δολαρίων βασισμένη σε θεμελιωδώς ελαττωματική επιστήμη. Διάβασα το έγγραφο των 181 σελίδων που επικαλέστηκε ο Kennedy ως δικαιολογία. Οι περισσότερες από τις μελέτες που περιέχονται σε αυτό δείχνουν επιβλαβείς επιπτώσεις από τη λοίμωξη COVID, οι οποίες στην πραγματικότητα υποστηρίζουν τον εμβολιασμό, όχι το αντίθετο».
Ο Scott προσθέτει ότι τα εμβόλια mRNA μπορούν να αναπτυχθούν πολύ πιο γρήγορα από τους παραδοσιακούς εμβολιασμούς. «Εγκαταλείπουμε την μόνη τεχνολογία εμβολίων που μπορεί να επικαιροποιηθεί σε εβδομάδες αντί για μήνες», είπε. «Όταν χτυπήσει η επόμενη πανδημία – και θα χτυπήσει – αυτοί οι επιπλέον μήνες χρόνου ανάπτυξης σημαίνουν
Ανησυχίες για τις εξαιρέσεις παιδικών εμβολιασμών
Η αύξηση των εξαιρέσεων από τον εμβολιασμό των νηπίων στις ΗΠΑ είναι ένα θέμα που προκαλεί έντονη ανησυχία. Το CDC αναφέρει ότι οι εξαιρέσεις από ένα ή περισσότερα εμβόλια μεταξύ των νηπίων αυξήθηκαν στο 3,6% από 3,3% το προηγούμενο έτος. Παράλληλα, η κάλυψη εμβολιασμού μειώθηκε για όλα τα αναφερόμενα εμβόλια, φτάνοντας το 92,1% για το εμβόλιο διφθερίτιδας, τετάνου και ακυτταρικού κοκκύτη (DTaP) και το 92,5% για τα εμβόλια ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς (MMR) και πολιομυελίτιδας.
Επιπλέον, το CDC αναφέρει πάνω από 1.400 κρούσματα ιλαράς στις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι στιγμής φέτος. Αυτός είναι ο υψηλότερος αριθμός σε πάνω από τρεις δεκαετίες και σημαντικά υψηλότερος από τα 285 κρούσματα που αναφέρθηκαν το 2024. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία έχουν προκαλέσει «κόκκινο συναγερμό» στους ειδικούς.
«Τα υψηλότερα ποσοστά εξαιρέσεων εμβολίων για τα παιδιά έχουν πολλές ανησυχίες», δήλωσε ο Jensen. «Μία είναι ότι όταν τα ποσοστά εξαίρεσης αυξάνονται, η ανοσία της αγέλης εξασθενεί, διευκολύνοντας την εξάπλωση της νόσου». Ο Scott ανησυχεί για τις συγκεντρώσεις κρουσμάτων σε ορισμένες κοινότητες σε όλη τη χώρα. «Οι γεωγραφικές συσσωματώσεις είναι ο πραγματικός κίνδυνος», είπε. «Δεν πρόκειται για μεμονωμένες οικογένειες – πρόκειται για συγκεντρωμένες κοινότητες όπου η ιλαρά ή ο κοκκύτης μπορούν να διασπαρθούν στα απροστάτευτα παιδιά. Το έχουμε δει να συμβαίνει και στο παρελθόν και προετοιμαζόμαστε να συμβεί ξανά».
«Ανησυχώ ότι όλο και περισσότεροι γονείς ζητούν εξαιρέσεις για τον εμβολιασμό των παιδιών τους», πρόσθεσε ο Schaffner. «
Πώς να παραμείνετε υγιείς αν δεν μπορείτε να εμβολιαστείτε
Εάν δεν μπορείτε να εμβολιαστείτε κατά της COVID-19, υπάρχουν άλλοι τρόποι για να μειώσετε τον κίνδυνο μόλυνσης και να διαχειριστείτε τα συμπτώματα:
- Ανάπαυση και ενυδάτωση: Τα συμπτώματα της COVID-19 συνήθως υποχωρούν με ξεκούραση και επαρκή πρόσληψη υγρών.
- Φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή: Ανακουφιστικά πόνου και αντιπυρετικά μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της δυσφορίας.
- Επαγγελματική ιατρική βοήθεια: Εάν τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινωθούν, αναζητήστε ιατρική βοήθεια. Αντιιικές θεραπείες, όπως το Paxlovid, μπορεί να συνταγογραφηθούν.
- Ενίσχυση του ανοσοποιητικού: Καλή ποιότητα ύπνου, ισορροπημένη διατροφή και τακτική άσκηση συμβάλλουν στη διατήρηση ενός ισχυρού ανοσοποιητικού συστήματος.
- Υγιεινή χεριών: Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό ή χρήση αντισηπτικού χεριών.
- Μάσκες: Χρήση μάσκας σε πολυσύχναστους δημόσιους χώρους, ειδικά κατά τη διάρκεια ταξιδιών, για την αποφυγή ιογενών λοιμώξεων.
«Αυτά βοηθούν να διατηρήσετε το ανοσοποιητικό σας σύστημα σε καλή κατάσταση», δηλώνει η Fisher. «Τέλος, χρησιμοποιήστε μάσκες σε πολυσύχναστους δημόσιους χώρους και οπωσδήποτε κατά το ταξίδι, για να αποφύγετε τις ιογενείς λοιμώξεις».