Γκόρτσος: Η φωτογραφία που αποκαλύπτει τον θρυλικό ρόλο του στην ταινία του 1980

Ποιος ήταν τελικά ο «Γκόρτσος», το μυστηριώδες «παιδί του λαού» στην εμβληματική ελληνική ταινία «Τζένη-Τζένη», του οποίου το όνομα δονούσε την ατμόσφαιρα, χωρίς ποτέ ο ίδιος να εμφανίζεται εκτός από μια – προεκλογική – αφίσα; Το μυστήριο λύνεται και αποκαλύπτεται η αλήθεια πίσω από έναν από τους πιο διάσημους «αόρατους» χαρακτήρες του ελληνικού κινηματογράφου.

Ο «αόρατος» πρωταγωνιστής που σημάδεψε το «Τζένη-Τζένη»

Στην κινηματογραφική ταινία «Τζένη-Τζένη», παραγωγής του 1966, σε σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου και σενάριο των Αλέκου Σακελλάριου και Γιώργου Ρούσσου, ο εμβληματικός «Γκόρτσος» αποτελεί έναν άξονα γύρω από τον οποίο εκτυλίσσεται ένα μεγάλο μέρος της πλοκής. Αν και απολύτως απών από την οθόνη, το όνομά του αναφέρεται διαρκώς, κυρίως από τον αξέχαστο Διονύση Παπαγιαννόπουλο, ο οποίος υποδύεται τον τοπικό κομματάρχη Κοσμά Σκούταρη. Ο Σκούταρης, με χαρακτηριστική ζέση και πάθος, υπερασπίζεται τον Γκόρτσο, τον οποίο προβάλλει ως τον «παιδί του λαού» και τον πλέον κατάλληλο υποψήφιο για το βουλευιλίκι.

Η σκηνή όπου ο τηλεοπτικός Σκούταρης βρίσκεται στο καφενείο, εκφωνώντας παθιασμένες ομιλίες και βροντοφωνάζοντας επαναλαμβανόμενα «Γκόρτσος! Γκόρτσος!» σε μια προσπάθεια να πείσει τους χωριανούς να τον ψηφίσουν, έχει μείνει στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Η απουσία του Γκόρτσου, παρά τη διαρκή αναφορά στο πρόσωπό του, ενισχύει το χιουμοριστικό στοιχείο και την κωμική διάσταση της ταινίας, υπογραμμίζοντας τις ιδιαιτερότητες της προεκλογικής περιόδου στην επαρχία.

Ωστόσο, η μοναδική «εμφάνιση» του Γκόρτσου στην ταινία γίνεται σε μια προεκλογική αφίσα. Πίσω από αυτό το αινιγματικό πρόσωπο κρύβεται ένας ηθοποιός με σημαντική πορεία στον ελληνικό κινηματογράφο: ο Νικήτας Πλατής.

Για την ιστορία, αξίζει να σημειωθεί ότι η ταινία «Τζένη-Τζένη» αποτελεί ένα κλασικό δείγμα της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου, συνδυάζοντας την κωμωδία με το ρομαντικό δράμα και αντικατοπτρίζοντας τις κοινωνικές νόρμες και τις πολιτικές πρακτικές της εποχής.

Ποιος ήταν ο Νικήτας Πλατής;

Ο Νικήτας Πλατής (1912-1984) ήταν ένας καταξιωμένος Έλληνας ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου, με πλούσιο βιογραφικό και αναγνωρίσιμο πρόσωπο, ακόμη κι αν ο ρόλος του «Γκόρτσου» τον κατέστησε διάσημο για την… απουσία του. Γεννημένος το 1912, ο Πλατής ξεκίνησε την καριέρα του στο θέατρο και γρήγορα καθιερώθηκε ως ένας από τους πιο αξιόλογους ηθοποιούς του υποστηρικτικού ρόλου.

Κατά τη διάρκεια της μακράς του σταδιοδρομίας, συμμετείχε σε πλήθος κινηματογραφικών παραγωγών της δεκαετίας του ’50, ’60 και ’70, αφήνοντας το στίγμα του με την χαρακτηριστική του ερμηνεία. Οι ρόλοι του συχνά περιλάμβαναν:

Χαρακτήρες της επαρχίας
Αυστηρούς πατεράδες
Δημάρχους ή προύχοντες
Ή απλούς ανθρώπους του μόχθου

Ανάμεσα στις πιο γνωστές ταινίες στις οποίες συμμετείχε ο Νικήτας Πλατής συγκαταλέγονται:

«Η κυρά μας η μαμή» (1958)
«Ο Μιμίκος και η Μαίρη» (1958)
«Μερικοί το προτιμούν κρύο» (1963)
«Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης» (1963)
«Ο φίλος μου ο Λευτεράκης» (1963)
«Η χαρτοπαίχτρα» (1964)
«Θα σε κάνω βασίλισσα» (1964)
«Φωνάζει ο κλέφτης» (1965)
«Τέντυ μπόυ… αγάπη μου» (1965)
«Υπάρχει και φιλότιμο» (1965)
«Μοντέρνα Σταχτοπούτα» (1965)
«Είναι ένας τρελλός – τρελλός Βέγγος» (1967)

Μπορείτε να δείτε ένα σύντομο απόσπασμα με την ερμηνεία του Διονύση Παπαγιαννόπουλου να αναζητά τον Γκόρτσο εδώ.

Ο Νικήτας Πλατής άφησε την τελευταία του πνοή το 1984, αφήνοντας πίσω του μια σημαντική παρακαταθήκη στον ελληνικό κινηματογράφο, τόσο με τους ρόλους που υποδύθηκε όσο και με τις χαρακτηριστικές φυσιογνωμίες που ενσάρκωσε. Ο «Γκόρτσος» παραμένει ένα χαριτωμένο και διαχρονικό αστείο του ελληνικού σινεμά, που αναδεικνύει την ικανότητα των δημιουργών να χτίζουν χαρακτήρες ακόμα και μέσω της απουσίας τους.