Η αριστουργηματική όπερα του Βέρντι, «Ριγολέττος», αναβιώνει στο Ηρώδειο, προσκαλώντας το κοινό σε μια ριζοσπαστική σκηνοθετική προσέγγιση που τολμά να ανανεώσει το λυρικό θέατρο.
Η Αναγέννηση του «Ριγολέττου» στο Φεστιβάλ Αθηνών: Μια Σύγχρονη Ματιά
Η πρόσφατη αναβίωση του «Ριγολέττου» από την Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση της Κατερίνας Ευαγγελάτου, αποτέλεσε ένα από τα κορυφαία καλλιτεχνικά γεγονότα του Φεστιβάλ Αθηνών, κλείνοντας παράλληλα την αυλαία για τη σεζόν στο εμβληματικό ρωμαϊκό Ωδείο Ηρώδου του Αττικού. Η επιλογή της Ευαγγελάτου να μεταφέρει το δραματικό πλαίσιο της όπερας από την αυλή της Μάντοβας του 16ου αιώνα σε μια επαρχία της Νότιας Ιταλίας της δεκαετίας του ’80, αντανακλά μια ευρύτερη τάση στις σύγχρονες οπερατικές παραγωγές για εκσυγχρονιστικές ερμηνείες. Αυτή η προσέγγιση στοχεύει στην ανάδειξη της διαχρονικότητας των θεμάτων του έργου, όπως η διαφθορά, η κοινωνική αδικία και η εκδίκηση, καθιστώντας τα πιο προσιτά στο σύγχρονο κοινό.
Σκηνοθετικές Επιλογές και Ερμηνευτικά Διλήμματα
Η τολμηρή μεταφορά του έργου σε ένα περιβάλλον όπου η «Cosa Nostra» συνυπάρχει με τα γκροτέσκα στοιχεία της δεκαετίας του ’80, επεδίωξε να αναδείξει την εκτροπή της ηθικής τάξης και την ανεξέλεγκτη διαφθορά. Αν και φιλόδοξη, η σκηνοθεσία εστίασε σε μεγάλο βαθμό στις εξωτερικές εκφάνσεις αυτών των φαινομένων, αφήνοντας ενίοτε στην αφάνεια τις ενδόμυχες ψυχολογικές διεργασίες των χαρακτήρων.
Η αισθητική της παράστασης, με την υπογραφή της Εύας Μανιδάκη στο λειτουργικό σκηνικό και του Άλαν Χράνιτελ στα πολύχρωμα κοστούμια, απηχούσε την εποχή, ενώ οι ζωντανές χορογραφίες της Πατρίσιας Απέργη πρόσθεσαν δυναμισμό. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε η χρήση μάσκας με κινηματογραφικές αναφορές, προσδίδοντας ένα υπερθεαματικό στοιχείο, αν και ορισμένες φορές υπερβολικό σε σχέση με την οργανική ενσωμάτωσή του στην αφήγηση.
Μουσική Αρμονία και Φωνητική Λαμπρότητα
Στον τομέα της μουσικής, η παράσταση έλαβε διθυραμβικές κριτικές. Ο Καναδός μαέστρος Ντέρρικ Ινόεϊ, με την εξαιρετική του διεύθυνση, κατάφερε να αποδώσει με ισορροπία τόσο τη δραματική ένταση όσο και τη λυρική ομορφιά της παρτιτούρας του Βέρντι. Η Ορχήστρα της ΕΛΣ επέδειξε υψηλή ακρίβεια και εκφραστικότητα, με τα ξύλινα και χάλκινα πνευστά να ξεχωρίζουν για την εκτελεστική τους δεινότητα.
Η φωνητική διανομή υπήρξε εξίσου εντυπωσιακή. Ο βαρύτονος Δημήτρης Πλατανιάς, στον απαιτητικό ρόλο του Ριγολέττου, απέδειξε για άλλη μια φορά το ισχυρό του θεατρικό και μουσικό ένστικτο. Η λυρική σοπράνο Νίνα Μινασιάν ως Τζίλντα και ο τενόρος Λιπαρίτ Αβετισιάν ως Δούκας της Μάντοβας, συμπλήρωσαν το πρωταγωνιστικό τρίο με ερμηνείες που προσέδωσαν βάθος και αυθεντικότητα στους ρόλους τους. Η χημεία μεταξύ των πρωταγωνιστών συνέβαλε καθοριστικά στην επιτυχία της παραγωγής.
Η Όπερα στην Αθήνα: Αναμονή για Επόμενα Μεγάλα Εγχειρήματα
Η επιτυχία του «Ριγολέττου» προμηνύει ένα καλλιτεχνικά πλούσιο καλοκαίρι για την όπερα στην Αθήνα. Η προσεχής αναβίωση της εμβληματικής «Μήδειας» του Κερουμπίνι σε σκηνοθεσία του αείμνηστου Αλέξη Μινωτή, στην Αρχαία Επίδαυρο, και η προσεγμένη παραγωγή της «Τραβιάτας» του Βέρντι από τον Νίκο Πετρόπουλο στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, αναμένεται να κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον του φιλότεχνου κοινού, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική παρουσία της ΕΛΣ στο πολιτιστικό γίγνεσθαι.
Λεζάντα εικόνας: Στιγμιότυπο από το δραματικό φινάλε του «Ριγολέττου» (ΕΛΣ/Φεστιβάλ Αθηνών, Ηρώδειο): ο Ριγολέττος (Δημήτρης Πλατανιάς) και η Τζίλντα (Νίνα Μινασιάν) σε μια συγκινητική στιγμή © Βαλέρια Ισάεβα