Η μέτρηση του ποσοστού σωματικού λίπους αποδεικνύεται πιο αξιόπιστη στην πρόβλεψη κινδύνου θνησιμότητας από το παραδοσιακό Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI).
Οι νέες επιστημονικές ανακαλύψεις στον τομέα της υγείας
Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στα Annals of Family Medicine αναδεικνύει ότι οι μετρήσεις που εκτιμούν το ποσοστό σωματικού λίπους είναι πολύ πιο ακριβείς στην πρόβλεψη του κινδύνου θνησιμότητας μακροπρόθεσμα σε σχέση με τον Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI).
Συγκεκριμένα, το ποσοστό του σωματικού λίπους αποτελούσε ισχυρό παράγοντα πρόβλεψης για θνησιμότητα 15 ετών σε νεαρά άτομα ηλικίας 20 έως 49 ετών. Οι ερευνητές κατέγραψαν ότι τα άτομα με υψηλό ποσοστό σωματικού λίπους έχουν 78% μεγαλύτερη πιθανότητα θανάτου από οποιαδήποτε αιτία και 262% μεγαλύτερη πιθανότητα θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα.
Μέθοδοι όπως η βιοηλεκτρική εμπέδηση (BIA), που μετρά το λίπος μέσω ηλεκτρικών ρευμάτων που διαπερνούν το σώμα, αναδείχθηκαν πιο αξιόπιστες εργαλεία από το BMI για τον εντοπισμό αυτών των κινδύνων.
Η ιστορία και τα όρια του BMI
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI) δημιουργήθηκε το 1832 από τον Βέλγο μαθηματικό Lambert Adolphe Jacques Quetelet και υπολογίζεται ως το βάρος (σε κιλά) δια του ύψους (σε μέτρα) υψωμένου στο τετράγωνο.
Παρόλο που υπάρχουν δωρεάν online εργαλεία για τον υπολογισμό του BMI, το εργαλείο υπολογίζει μόνο τη γενική κατάσταση της σωματικής μάζας, χωρίς να διαχωρίζει το βάρος σε μυϊκό και λιπώδες.
Η κατηγοριοποίηση ενηλίκων βάσει BMI περιλαμβάνει:
- Κάτω από 18,5 — υποβάρος
- 18,5 έως 24,9 — φυσιολογικό βάρος
- 25 έως 29,9 — υπέρβαρο
- 30 και πάνω — παχυσαρκία, με υποκατηγορίες:
- Κλάση 1: 30-34,9
- Κλάση 2: 35-39,9
- Κλάση 3: 40 και άνω
Ο χειρουργός bariatric Dr. Mir Ali επισημαίνει ότι το BMI δεν μπορεί να διακρίνει ανάμεσα στο μυϊκό και το λιπώδη ιστό, καθιστώντας το εργαλείο λιγότερο αξιόπιστο για την ακριβή εκτίμηση της σύστασης σώματος.
Η σημασία της μέτρησης του σωματικού λίπους
Η βιοηλεκτρική εμπέδηση (BIA) αναδεικνύεται ως προχωρημένη μέθοδος που στέλνει ηλεκτρικά ρεύματα μέσα στο σώμα και μετρά την αντίσταση που παρέχουν διάφοροι ιστοί, επιτρέποντας ακριβέστερο προσδιορισμό σωματικού λίπους, μυικής μάζας και υγρών.
Άλλες μέθοδοι είναι η διπλής ενέργειας απορροφησιομετρία ακτίνων Χ (DEXA) και μετρήσεις περιφέρειας σώματος.
Η διατροφολόγος Kristin Kirkpatrick επισημαίνει τη σημαντική διαφοροποίηση ως προς τον κίνδυνο που προκαλεί το λίπος ανάλογα με το που αποθηκεύεται, τονίζοντας τον κίνδυνο του ενδοκοιλιακού λίπους.
Οι περιορισμοί των μεθόδων αυτών είναι το κόστος και η δυσκολία στην ευρεία χρήση, όμως φαίνεται ότι η τεχνολογία bioelectrical impedance έχει εξελιχθεί αρκετά για την ακριβέστερη εκτίμηση ποσοστού λίπους.
Παχυσαρκία και σχετικοί κίνδυνοι για την υγεία
Σύμφωνα με τα Centers for Disease Control and Prevention (CDC), το 40% των ενηλίκων στις ΗΠΑ αντιμετωπίζουν παχυσαρκία, με αυξημένη συχνότητα σε ορισμένες κοινωνικές ομάδες.
- Καρδιαγγειακά νοσήματα
- Εγκεφαλικά επεισόδια
- Υπέρταση
- Νόσοι του ήπατος
- Ορισμένοι τύποι καρκίνου
- Επιπλοκές στην εγκυμοσύνη
Η υιοθέτηση ισορροπημένης δίαιτας, με έμφαση στην κατανάλωση λαχανικών, ολικής άλεσης, άπαχες πηγές πρωτεΐνης και η αποφυγή ζάχαρης και τηγανητών φαγητών, σε συνδυασμό με τακτική φυσική δραστηριότητα 150 λεπτών την εβδομάδα, μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας.
Η Kirkpatrick τονίζει ότι «το σωματικό βάρος είναι μόνο ένα μέρος της συνολικής υγείας, καθώς και παράγοντες όπως γονιδιακοί, συμπεριφορικοί και περιβαλλοντικοί επηρεάζουν την κατάσταση του ατόμου.»